Hristiyan Felsefesi By: ZiyaBey Date: January 11, 2013, 05:45:06 AM Hıristiyan dinini temellendirmek için ileri sürülen felsefe... Sadece Hıristiyanlığa özgü bulunmakla, genel bir anlam taşıyan din felsefesi deyiminden ayrılır. Gerçekte Hıristiyan düşünürleri tarafından ileri sürülmüş bütün düşünceci öğretiler (idealizm), öncelikle nesnel düşüncecilik, bütünüyle bir Hıristiyan felsefesidir. Çünkü Hıristiyan tanrıcılığını pekiştirmek ve temellendirmek amacıyla ileri sürülmüşlerdir. Berkeley, Hegel vb. gibi düşünürler öğretilerine açıkça Hıristiyanlıkla bağlantı kurarlar. Bununla beraber Hıristiyan felsefesi deyiminden, genellikle, Hıristiyan kilisesi açısından ileri sürülmüş dinsel kurgular anlaşılır. Antikçağ Yunan felsefesi temeline dayanan Batı felsefesinin ortaçağ dönemi, bütünüyle bir Hıristiyan felsefesidir. İ.S. V. yy'da son Yunan okulları da kapatıldıktan sonra Batı düşüncesi, on asır boyunca, hemen sadece Hıristiyanlık üstünde düşünmüştür. Hıristiyan felsefesi, patristik ve skolastik adları verilen iki döneme ayrılır. Hıristiyanlık, temelde, ilkel bir kamulculuk anlayışı içinde İsa'nın söylediği birkaç şiirli sözden ibarettir. Bu yalın sözlere felsefel bir temel bulmak gerekiyordu. İlk yıllarda Yunan stoacılığıyla savaşmak zorunda kalan Hıristiyan kilisesi babaları, bu düşünsel temeli, önce Platon öğretisinde, sonra da Aristoteles öğretisinde buldular. Patristik dönem Platon egemenliği, skolastik dönem de Aristotales egemenliği dönemidir. Her iki dönemin de ayırıcı niteliği, felsefel sorunları bir takım tartışılamaz dogmalara bağlamış olmasıdır. Hıristiyan düşünürleri, asırlarca bu dogmalardaki açık çelişmeleri anlaşılır kılmaya çalışmışlardır. Bir yahudi mezhebi olarak ortaya çıkan Hıristiyanlığın dogmaları gerçekte, Yahudiliğin dogmalarıdır. Hıristiyan felsefesi, bu dogmaları desteklemek amacından doğmuştur ve Hıristiyan tanrıbiliminin hizmetçisi durumundadır. Bu çağın hemen bütün düşünürleri Hıristiyan kilisesi hizmetçileridir. Bu demektir ki Hıristiyan felsefesi kutsal Roma kilisesi imparatorluğunun hizmetinde olan ve onun buyruklarına göre biçimlenebilen bir felsefedir. Buysa felsefe kavramının gerçek anlamıyla çelişiktir.Bu bakımdan denilebilir ki Hıristiyan felsefesi, antikçağ Yunan idealizminin Hıristiyanlık dini ölçüleri içinde bir devamından ibarettir. Kaldı ki Hıristiyanlık, Yunan stoacılığında içkin bulunmaktadır. Hıristiyanlığın tanrısı: Parmenides'in varlık, Sokrates-Platon'un iyi idesi, Aristotales'in ilk neden, Plotinos'un bir düşüncelerinin karma ürünüdür. Bundan başka bir ingiliz tarihçisi Edward Gibbon da The Decline and Fall of the Roman Empire adlı yapıtında, yaptığı araştırmalar sonunda Platon'un gizli bir logos öğreticisini bulduğunu, Hıristiyanlığa temel olduğu kuşkusuz bulunan bu öğretinin çoktanrıcı tepkiye karşı gizli tutulduğunu, kulaktan kulağa gelen bu öğretinin İskenderiyeli Yahudi dinbilimi Phile tarafından açıklandığını ve Phile tanrıbiliminin de Hıristiyan tanrıbilimcilerin başlıca kaynaklarından biri olduğunu ileris sürmüştür. Platon'un bu öğretisi, Platon sisteminde gerçekten de bir boşluk olarak kalmış bulunan, soyut idealar dünyasından somut özdeksel dünyaya nasıl geçildiğini açıklamaktadır. Platon'a göre bu geçiş bir yaratan'ın gücüyle olmuştur, yaratan (eşdeyişle Tanrı) ruhsal bir güçtür, bu ruhsal güç yaratılış yoluyla özdeksel yaratılan'ı kendi varlığından çıkarmıştır. Yaratan-yartılış-yaratılan üçlüğü Hıristiyan baba-oğul kutsal ruh üçlüğünün temeli olduğu gibi Aristoteles erekçiliğinin de temelidir.
