Görünmeyen Braketlerle Ortodontik Tedavi Lingual Ortodonti By: Asortik Hatun Date: January 05, 2013, 06:19:40 PM Dişlerin ön yüzlerine yapıştırılan klasik ortodontik braketlerle tedavi, ortodontik problemleri olan ve estetik kaygıları yüksek bireylerin ortodontik tedaviye mesafeli durmalarına sebep olmaktadır. Oyunculuk, spikerlik, halkla ilişkiler uzmanlığı, müşteri temsilciliği, satış temsilciliği, güzellik uzmanlığı gibi göz önünde bulunmaları gereken kariyerleri olan bireyler de meslekleri nedeniyle görünmeyen braketlerle tedavi olma ihtiyacındadırlar. Bu bireylerin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için, lingual braketler son 30 yıldır ortodontistlerin hastalarına sunduğu bir tedavi seçeneğidir. Bu braketler her zaman kullandığımız, dişlerin ön yüzlerine yapışan braketlerden farklı olarak dişlerin dil tarafında kalan ve görünmeyen yüzlerine yapışırlar. Bu nedenle de hastaların estetik ihtiyaçlarını çok iyi karşılarlar çünkü fark edilmezler. Ancak lingual tedavi sisteminin hem hekim hem de hasta için kendine has bazı zorlukları vardır.
Hasta için en belirgin zorluk, braketlerin ilk uygulandığı haftalarda dilde meydana gelen yaralar ve konuşmanın bozulmasıdır, çünkü dile komşu braketler çok hareketli bir organ olan dilin faaliyet alanını daraltırlar. Ancak tüm bu rahatsızlıklar geçicidir, çünkü dil yaklaşık 14 günlük bir süreçte yeni duruma adapte olur, yaralar iyileşir ve konuşma da normale döner.
Hekim içinse en büyük zorluk, her bir dişin tedavi sonunda işlevsel olarak en doğru yere ve göze en hoş görünecek konuma getirilmesi için her bir braketin doğru yerleştirilmesidir. Fabrikasyon lingual braketler bu amaçla hastadan alınan modeller üzerine özel bir makine yardımıyla konumlandırılırlar, model üzerinde yapıştırıldıktan sonra ağız ortamına taşınırlar ve indirekt yapıştırma yöntemiyle yapıştırılırlar. Ancak dişlerin lingual yüz morfolojisi aynı hastaya ait simetrik dişlerde bile sıklıkla farklılık gösterir ve fabrikasyon braketlerin bu farklı yapıdaki diş yüzeylerine uygulanması oldukça zordur. Bu nedenle fabrikasyon lingual braketlerle tedavi sırasında braketlerde kırılma, kopma, braketin ideal konumda tatbiki gibi problemler hastayı ve hekimi zorlayabilir, tedaviyi aksatabilir. Ancak bu zorluk, braket üreticisi olan bazı firmaların kişiye özel braketler üretmesi sayesinde son bulmuştur. Bu sistemlerde kişiye özel braketler ve braketlerle birlikte kullanılacak kuvvet kaynağı teller ortodontistin tedavi planına göre ve hastanın diş anatomisine uygun olarak kişiye özel hazırlanır. Bu braketlerle tedavi sonucunda sağlanan gülümseme estetiği, fabrikasyon lingual braketlerle kıyaslandığında çok daha tatmin edicidir. Her bir braket ilgili dişe özel hazırlandığı için de tedavi sırasında braketin yetersizliğinden kaynaklanan problemler bertaraf edilmiş olmakta, bu da tedaviyi hem hasta hem de hekim için kolaylaştırmaktadır.
Şu anda Türkiye’de kişiye özel lingual braket tasarımı yapan iki firma vardır. Her iki firma da eğitimli ve sertifikalı uzman ortodontistlere hizmet vermektedir. İki firmada da braketler ve teller, uzman ve sertifikalı hekimin gönderdiği hasta kayıtlarına ve tedavi planına göre üretilmektedir. Ancak üretilen braketlerde braketin dişe mükemmel adaptasyonunu sağlayan ve insan dokularına uyumlu özel alaşımlar kullanıldığından ve hastaya özel üretim yapıldığından, bu braket sistemlerinin üretim maaliyeti hayli yüksektir, dolayısıyla lingual braketlerle ortodontik tedavi maliyeti de artmaktadır. Bu da bizce lingual tedavide hastanın karşılaştığı en büyük zorluktur. Ancak yüksek ekonomik gideri haricinde lingual braketlerle ortodontik tedavi, hastalarımızın tedavi sırasında arzu ettikleri hiç görünmeyen braket tanımını karşılayan en ideal seçenektir.
