Çene Eklemi Ağrıları Neden Kaynaklanır, Nasıl Tedavi Edilir By: Asortik Hatun Date: January 05, 2013, 05:53:36 PM ÇENE EKLEMİ AĞRILARI NEDEN KAYNAKLANIR, NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Çenedeki eklem, yani temporomandibüler eklem, kas, lif, diskve kemiklerden oluşan karmaşık bir yapıdır ve bu yapı gerektiği şekilde çalışmadığında çene eklemi bozuklukları ortaya çıkar.
Çene eklemi baş boyun bölgesindeki anatomik yapılarla komşudur ve bu yapılardaki değişiklikler bir çok kez çene eklemini de etkiler. Örneğin bireyin diş çekimi, protez yapımı ya da diş dolgusu sonrasında kapanışı değişirse ve dişler kapanırken uyumsuz temaslar ortaya çıkarsa, bu uyumsuz temaslar kaslarda normal dışı gerilimlere neden olabilir. Bu normal dışı gerilimler çene eklemini etkileyerek bu bölgede ağrı ve hassasiyete sebep olabilir. Ancak uygunsuz temasların ortadan kaldırılmasıyla eklem bölgesi de kısa sürede normale döner, yani bu durum genellikle geçicidir. Ne var ki baş boyun bölgesinde görülen diğer değişiklikler sonucu oluşan eklem problemleri bu kadar hızlı düzelemeyebilir.
Eklem Sorunlarının Belirtileri Nelerdir?
Sıklıkla çene eklemi rahatsızlığı meydana geldiğinde, bir an için çene yerinden fırlayacakmış ya da kilitlenecekmiş gibi olur. Hatta bazen eklem başı yerinden çıkar ya da çene kilitlenerek hastanın ağzını açıp kapatmasına engel olur. Bazı durumlarda da yemek yerken, konuşurken ya da dinlenme halinde ağrı oluşur, ağız çok geniş açılamayabilir, birçok durumda da fonksiyon halindeki eklemlerden ses gelir.
Çene eklemi kilitlendiğinde ve ağız açık kaldığında, bu lüksasyon (eklem başının yuvasından çıkması) olarak adlandırılır. Bu durumda birey tek başına ağzını kapatamaz, ve bir diş hekiminin çeneye müdahale ederek eklem başını yerine yerleştirmesi gerekir. Böyle bir sorunla karşılaşan birey, çenesi tekrar yerine oturtulduktan sonra sakız gibi yapışkan gıdaları yemekten uzak durmalı, her zaman küçük lokmalarla yemek yemeli ve esnerken ağzını çok açmamaya dikkat etmelidir.
Yemek yerken, konuşurken ya da dinlenme halinde ağrı oluşumuna, ağız açılırken hareket kısıtlılığına ve eklemde hareket sırasında klik seslerine neden olan eklem bozuklukları ise disk deplasmanı(eklem diskinin normal pozisyonundan uzağa kayması) olarak isimlendirilirler.
Çene eklemi rahatsızlıklarına sebep olan eklem diski deplasmanının muhtemel sebepleri arasında
- trafik kazaları sırasında baş boyun bölgesine gelen travma,
- diş sıkma alışkanlığı,
- vücudun genelini etkileyen romatoid artirit,
- akut stres hallerinde diş gıcırdatma veya sıkmaya bağlı gelişen kas spazmları,
-ortodontik anomalilerden açık kapanış,
-temporomandibüler eklem artiriti ve tümörleri
gösterilebilir.
Bu faktörler hastanın hayatında ne zaman ve ne şekilde ortaya çıkar?
Bir hekim olarak meslek hayatım boyunca işten çıkarma, kariyeri etkileyen KPSS, LYS, ALES ve iş mülakatları gibi büyük sınavlar, infertilite tedavisi, kanser veya diğer ciddi hastalıkların tedavisi, ekonomik krizler ve beraberinde gelen problemler, boşanma gibi bireyin hayatında ağır stres yaratan dönemlerde eklem şikayetlerinin arttığını gördüm. Çünkü bu tarz gerilimler eklem bölgesindeki, diski çevreleyen ve son derece güçlü olan çiğneme kaslarında normal sınırlar ötesinde bir kasılmaya sebep olarak, eklem diskini normal yerinden uzaklaştırmakta ve eklem ağrılarına sebep olmaktadır.
Tedavi
Eklem şikayetleri olan bireyin en çok ihtiyaç duyduğu şey genelde gevşemektir. Bu nedenle tedavi, bireyin çiğneme kaslarının gevşemesini sağlamak üzerine kurulur.
Yapılan tetkikler sonucunda eklem ağrılarının ortodonti bozukluklardan kaynaklandığı tespit edilmişse, eklem splinti, analjezik,antienflamatuar ve antispazmik ilaç tedavisi sonrası ortodontik tedaviyle kapanış bozukluğunun düzeltilmesi önerilir. Diş sıkma/gıcırdatma ya da akut stres kaynaklı kas spazmlarının tetiklediği temporomandibüler eklem rahatsızlıklarında da tedavi için aynı yöntemler uygulanır, ilaveten fizik tedavi yöntemleri( sıcak/soğuk kompres, düşük frekanslı lazer ya da ultrason uygulamaları gibi) de rahabilitasyon sürecine dahil edilebilir. Ancak ağrıların kaynağı bölgeyi tutan artirit ya da tümörse, o zaman cerrahi müdahale gerekebilir.
