(sözde)mısır Tanrıları By: Asortik Hatun Date: December 30, 2012, 05:02:48 PM ATUM: İmparatorluk Tanrısı ANUBİS: Ölüler Tanrısı SEKMET: Savaş Tanrısı HATOR: Neşe ve Aşk Tanrıçası HORUS: Gök ve Işık Tanrısı THOTH: İlim Tanrısı PTAH: Sanatçıların Tanrısı OSİRİS: Yeraltı ve Ölüler Tanrısı İSİS: Bereket Tanrıçası MAAT: Adalet Tanrıçası RA: Güneş Tanrısı SETH: Çöl Tanrısı AMON: Gök Tanrısı AMEN (Amon, Amun, Ammon, Amoun): "Amen" "saklı olan" demektir. Teb’in baş tanrısıdır. Eşi Ame -net'le birlikte ilk tanrılardan biridir. Kutsal hayvanları kaz ve koçtur. Orta Krallık döneminde sadece yerel bir tanrıydı ama Tebliler Mısır'a hâkim olunca Amen önemli bir tanrı oldu.18.Hanedan'dan itibaren Tanrıların Kralı oldu. Ünlü Amen tapınagı Karnak, dünyanın en büyük dinî yapısıdır. Yeni Krallık boyunca Amen'in eşi Mut olarak kabul edildi. Bu ikilinin çocuğu Ay tanrısı olarak bilinen Khons(Chons)'tur. AMEN-RA(Amon-Re): Amen rahipleri tarafından Yeni Krallık'a geçisi saglaması için tasarlanmıs karma bir tanrıdır.Bu Amen'in gücünü Ra'ya yansıtır (veya tam tersi) ANUBIS(Anpu,Ano-Oobist): Anubis,Nephthys ve Seth'in(bazı efsanelere göre Osiris ve Isis'in) ogludur.Çakalların mezarlar etrafında dolaşması nedeniyle çakal başlı Anubis ölümle birlikte anılmıştır.Ölen Osiris'i mumyaladığı için mumyalama tanrısı olmustur.Görevi tüm ölüleri korumak ve yüceltmektir.Bu yüzden mumyalamayla görevli kişiler Anubis maskesi takarlar.Ölen kişi diğer dünyada yargılanırken ona yardım eder. ANUKET: Yukarı Mısır'da,Elephantin yöresinde Khnum ve Sati'nin kızı olarak bilinir.Kutsal hayvanı ceylandır.Kuş tüyleriyle kaplı bir taç giyer ve soguk su tanrıçasıdır. APIS: Sadece hayvan olarak çizilen ender tanrılardan biridir. Egemenlik alanı Memphis'ti.Verimliliği temsil ederdi. Başında güneş diski ve uraeus yılanı bulunan bir boğa olarak çizilmistir. ATEN: 18.Hanedan zamanında IV.Amenhotep tek tanrı olan Aten'i yaymaya çalıştı.Hatta adını da Akhenaten(Aten'in sevgilisi) olarak degiştirdi.Aten her işinin ucunda bir el olan bir Güneş olarak çizilirdi ve hayatı temsil ederdi.Daha sonra Tutankhamon Mısır'da Aten inanışına son verdi. BAST(Bastet): Bir Delta sehri olan Bubastis'te ortaya çıkan kedi tanrıça.Kediler evde beslenmeye başlandığında önemli bir tanrı oldu.Aslan tanrıça Sekhmet'in olumlu yansımasıdır. EDJO: Yukarı Mısır'da Nekhbet'in eşi olarak bilinen,Asagı Mısır'ın sembolü ve koruyucusu olan Delta'daki yılan tanrı.Firavunun tacının bir parçasıdır. GEB(Seb): Shu ve Tefnut'un oglu,Nut'un eşi olan Dünya Tanrısı.Kutsal hayvanı ve sembolü kazdı.Yeşil ve siyah derili bir adam olarak çizildi(Bitkilerin ve verimli Nil çamurunun renkleri) HATHOR(Het-Heru, Het-Hert): Eski zamanlardan beri tapılan inek tanrı. Ismi "uzaktaki ev" veya "Horus'un evi" anlamına gelir. Gökyüzüyle baglantılıdır. Edfu'da Horus'un eşi olarak bilinir. Teb’de ölüm tanrısıdır. Ama genel olarak aşk, neşe, dans, alkol tanrısı olarak kabul edilir. HERU-RA-HA: Ra-Hoor-Khuit ve Hoor-Par-Kraat'tan oluşan karma tanrı. Ismi "Horus ve Ra'ya şükür" demektir. HORUS(Hor): Mısır'ın en önemli tanrılarından biri, Osiris ve Isis'in ogludur. Çocukluğu boyunca Harpocrates(Hoor-Par-Kraat) ismini taşıdı. Hain amcası Seth'den babasının intikamını aldı ve tüm firavunların koruyucusu haline geldi. Yukarı Mısır'ın patron tanrısıdır. Seth’in Asagı Mısır'ın patron tanrısı olması nedeniyle Horus ve Seth'in savaşı, Aşağı ve Yukarı Mısır'ın savası haline gelmiştir. Behdet’te "Behdet Horus'u" olarak bilinir ve kanatlı bir güneş diski olarak temsil edilir. ISIS(Auset): En önemli tanrıca; anneliği, tedaviyi ve büyüyü simgeler. Evrendeki en güçlü büyücüdür. Ra’nin kendisinden Ra'nin gizli adını öğrenmiştir. Osiris’in karısı Nephthys'in ikiz kardeşidir. Horus'un annesi, Horus’un oglu Amset'in koruyucusudur. Isis Horus'u çocukluğu boyunca Seth'ten korumuştur. Egemenlik bölgesi Abidos'tur. KHNUM: Antinoe ve Elephantin'de koç baslı bir adam olarak bilinir. Eşi çeşitli hikayelere göre Sati,Heqet veya Neith'dir. KHONS(Chons): Muhteşem Teb üçlüsünün üçüncü üyesidir(ebeveynleri Amen ve Mut'la birlikte.)Ay tanrısı olarak bilinir. Karsak’ta ona adanmış bir tapınak vardır. MAAT: Adalet tanrıçası. Ismi "Adalet","Evrensel Düzen" anlamına gelir. Kafasında bir devekuşu tüyü taşır. Bu tüy diğer dünyada, Osiris'in mahkemesinde, ölünün kalbi karşısında bir terazide tartılır. Bu tartılmaya göre ölünün ruhu cezalandırılır veya ödüllendirilir. MONTH(Mentu, Men Thu): Amen yaygınlaşmadan önce Teb'deki ana tanrı. Şahin başlı bir insan olarak betimlenmiştir. Savaş tanrısıdır. MUT(Auramooth): Amen'in karısı, Khons’un annesi. Ismi anne demektir. NEFERTUM: Ptah ve Sekhmet'in genç oğludur. Taç giymiş veya bir nilüferin üzerine oturmuş bir genç olarak çizilir. NEITH(Net,Neit,Thoum-aesh-neith): Çok eski bir savaş tanrıçasıdır.Deltada zekilik tanrıçası olarak bilinir.Yunan mitolojisindeki Athena'yla eşleşir. Duamutef'in koruyucusudur. Timsah tanrı Sobek'in annesidir. NEKHBET: Yukarı Mısır patron tanrıçasıdır. İkonografide bir akbaba olarak betimlenir.Kral ve kraliçenin tacının bir parçası,Edjo'nun eşidir. NEPHTHYS(Nebt-het): Geb ve Nut'un en küçük çocuğu, Seth’in karısı, Anubis’in annesidir. Seth Osiris'i öldürdüğünde onu terketmis, Osiris’in canlanması için Isis'e yardım etmistir. Hapi’nin koruyucusudur. NUT(Nuit): Geb'in eşi, Shu ve Tefnut'un kızıdır. Gökyüzü tanrıçasıdır. Yeşil derili ve vücudu yıldızlarla kaplı bir kadın olarak resmedilmiştir. OSIRIS(Ausar): Ölülerin koruyucusu ve yargılayıcısıdır. Abidos’da hüküm sürdü.Nut ve Geb'in ilk çocuğudur.Ra dünyayı terk ettiğinde dünyayı yönetmeye başladı ama Set onu öldürdüğünde Isis onu tekrar canlandırdı. Böylece Osiris yeraltı dünyasının hükümdarı oldu. Oglu Horus onun intikamını Seth'le savaşarak ve onu yenerek aldı. Başındaki şapka Yukarı ve Aşağı Mısır'ın birliğini simgeler. PTAH: Memphis'te Dünya'yı yarattıgına inanılır. Bazı efsanelere göre Thoth'un emirleri altında çalıştığına ve cenneti ve dünyayı yarattıgına inanılır. RA: Güneş tanrısı ve "Yaratıcı" olarak bilinir. Şahin başı nedeniyle bazen Horus'la eşleştirilir. Hâkimiyet merkezi bugünkü Kahire olan Annu'ydu.5. Hanedan'dan dan dan itibaren firavunlara "Sa-Ra" (Ra'nin oglu)ünvanı verildi. Shu ve Tefnut'un babasıdır. RA-HORAKHTY(Ra-Hoor-Khuit): Karma tanrı. Ismi”Ufukların Horus'u olan Ra" demektir. SATI: Elephantin'de hüküm süren tanrıça, Khnum’un eşi ve Anuket'in annesidir. SEKER: Işık Tanrısı. Ruhların Yardımcısıdır. Memphis’te Ptah'la eşleştirilir. Şahin başlı mumyalanmış bir adam olarak çizilir. SEKHMET: Aslan tanrıça. Memphis’te Ptah'in eşi olarak bilinir. Ra’nin yarattığı Sekhmet, doğruluk tanrıçası olarak da bilinir. SELKET(Serket, Serqet): Kafasında zehirli bir akrep bulunan güzel bir kadın olarak çizilmistir. Kadınlara doğumda yardımcı olur, akrep tarafından sokulan insanların hayatını kurtarır. Isis’i Seth'ten korumak için Seth'e yedi akrep göndermiştir. Qebhsenuef 'in koruyucusudur. Tutankhamon' un mezarındaki heykeli çok ünlüdür. SET(Seth): Eskiden Aşağı Mısır'ın patron tanrısı olan Seth fırtına ve çöl tanrısı olarak bilinirdi. Kardeşi Osiris'i öldürerek Osiris'in oğlu Horus’un, Isis’in ve Nephthys'in düşmanlığını kazandı. Horus’la yaptığı savaşlar, aynı zamanda Asagı ve Yukarı Mısır'ın savaşı oldu. Bu savaşın sonunda Horus'a yenilerek çölde yaşamaya mahkûm oldu. Mısır’ı çöllerden gelen yabancılardan koruduğuna inanılır. SHU: Rüzgârın ve atmosferin tanrısı. Ra’nin oglu ve Tefnut'un kocası. SOBEK: Arsinoe(Crocodilopolis)'de yasayan timsah tanrı. Sobek 4 elementi de temsil ederdi(Ra'nin ateşi, Shu’nun havası, Geb’in toprağı, Osiris’in suyu).Ölüler Kitabı'nda Sobek'in Horus'un doğumuna yardım ettiği, dolayısıyla Seth'in yenilmesine yardımcı olduğu yazar. TEFNUT: Bulutların tanrıçası, Ra’nın kızı ve Shu'nun eşidir. Kutsal hayvanı olan aslan başlı bir kadın olarak çizilir. THOTH: Ay’ın, zamanın ve yazının tanrısı. Eşi Maat’tir. Thoth’un sekiz çocuğundan en önemlisi Amen’dir. Hiyeroglifleri icat ettiğine inanılır. THOUERIS: Hippopotam tanrıça. Verimlilik sembolü. Çocukların doğumuna yârdim eder. Eşi Bes'tir.
