Çokuluslu Güç - Irak By: Asortik Hatun Date: December 13, 2012, 04:30:35 PM Çokuluslu Güç (Irak) (İngilizce: The Multi-National Force – Iraq (MNF–I)) Irak Savaşı’nın ardından Irak’ın işgal edilmesinde görev alan ve komutasının ABD’de olduğu silahlı kuvvet. Kuvvet, 15 Mayıs 2004 tarihinde ülkedeki işgalin denetimini Combined Joint Task Force 7 adlı yapıdan almış ve 1 Ocak 2010 tarihinde de ABD Silahlı Kuvvetlerine teslim etmiştir.
Tanımlama
Irak Savaşının ardından Irak’daki silahlı kuvvetlere özellikle ABD asker sayısının ezici çoğunluğundan ötürü ABD öncülüğündeki koalisyon kuvvetleri denmiştir. ABD’nin haricinde katkıda bulunan ülke askerlerinin Irak’da süren yoğun şiddet ve ülkelerinde savaş karşıtı hareketlerin yoğunluğu yüzünden sadece askeri kamplarda görev yaptıkları, aktif olarak Irak Direnişi’ne karşı savaşa katılmadıkları görülmüştür.
Görev tanımı
Çokuluslu gücün görev tanımı dönemin ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell tarafından 2004 yılı Haziran ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine verilen mektupta açıklanmıştır:
“ Birleşik komuta heyetine sahip olacak olan Çokuluslu Güç, Irak’da güvenliğin sağlanması, terörizmin önlenmesi ve püskürtülmesi ile Irak toprak bütünlüğünün muhafaza edilmesi görevlerine hizmet etmeye devam edecektir. Çokuluslu Gücün temel amacı siyasi geçiş sürecinin tamamlanmasında Irak halkına destek olmak ve Irak’ın yeniden inşası çalışmalarında Birleşmiş Milletler ve uluslararası topluma yardımcı olmaktır. „
— Colin Powell
İşgal döneminde gerçekleştirilenler
Çokuluslu Güç tarafından işgal altında bulunan Irak’da yapılan yeni anayasada düşünce, ifade, din ve toplantı özgürlüğü, mülk edinme hakkı ve kanunlar karşısında eşitlik tanınmıştır. İlk parlamento seçimleri 2005 yılı Aralık ayında yapılmıştır.
2006 yılı Kasım ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Çokuluslu Gücün Irak’da kalma süresini 2007 yılı sonuna kadar uzatmıştır. Bu karar Irak hükümetinden gelen talep üzerine alınmış olup gerekçe olarak Irak yönetiminin denetimi sağlayacak yeterli silahlı kuvveti olmaması gösterilmiştir. 2007 yılı Aralık ayında alınan kararla görev süresi 2008 yılı sonuna kadar yeniden uzatılmıştır.
Görev sonu ve geri çekilme
2008 yılı Aralık ayında Irak ve ABD hükümetleri arasında yapılan görüşmeler sonucunda sadece ABD askerlerine 2011 yılı sonuna kadar ülkede bulunma izni verilir. Bunun haricinde Aralık 2008’den itibaren Irak hükümeti havasahasının egemenliğini yeniden almakta ve suç işleyen ABD askeri veya sivil personeli ile özel güvenlik güçleri Irak mahkemelerinde yargılanacaktır. ABD silahlı kuvvetleri Irak şehirlerinden 31 Temmuz 2009 itibarıyla çekilecektir. Bu yasayı onaylamayan Irak parlamentosu sorunun yasayla değil ilgili ülkelerle uluslararası antlaşmalarla çözülmesi yönünde irade göstermiştir. Çokuluslu Güç, 2009 yılı başı itibarıyla görevini ABD Silahlı Kuvvetlerine bırakarak lağvedilmiştir.
