Doğu Ve Batı Mitolojisinde Kuşlar 1 By: Asortik Hatun Date: December 03, 2012, 10:03:21 AM insanlar çok yaygın bir inanısla, çesitli kuslara tapıp onları totem olarak kabul etmislerdir. Totemlerine tapınılan kusların tüyleri de kutsal kabul edilir ve giysilere takılır. Hititlerde tanrıların istek ve arzularının, kusların davranısları, nasıl uçup nasıl kondukları ve gagalarını nasıl tuttuklarına bakılarak anlasılabilecegine inanılır. Eski Romalılarda da kusların yem yemelerinden çıkartılan anlama “signa ex tripudiis” ve uçuslarından çıkartılan anlama ise “signa ex avibus” adları verilir. Kus falı olarak adlandırılan bu inanıslar Hititlerde ve Eski Roma’da çok önemsenmistir. Roma _mparatorlugunda kusların davranıslarına bakılıp, bunlar incelenmeden hiçbir devlet isine karar verilip baslanmaz. Kusa bakma (Oionoskopia) ya da kus falı, Antikçag Yunanlılarca da paylasılan bir inanıstır.
Buna göre, Zeus’un kusu olduguna inanılan kartal, Apollon’un kusu oldugu düsünülen atmaca ve Athena’nın kusu olan baykusun uçusları dikkatle incelenir ve bunlardan anlamlar çıkartılarak kehanetlerde bulunulmaya çalısılır.Gözlemci kisi yüzünü kuzeye döndügünde, dogu yönünden uçan kus (Deksios ornis) ugurlu, batı yönünden uçan kus (Ep’aristera petomenos) ise ugursuz sayılır. İskandinav mitolojisinde de kus diline daha dogrusu kusların ötüsürken konustuklarına inanılır . Pasifik Okyanusu’nda Papua ve Yeni Gine yerlilerinin yaptıkları bazı heykellerin yüzleri bir kusu andırır. Bazılarının bası üzerinde ise bir kus vardır. Bu durum, ölen birinin ruhunun öte dünyaya gidisine bir kusun eslik ettigi ya da ruhun kusa göçtügü seklindeki bir inançla açıklanır . Nuh Tufanı’na benzer bir inanısa Sümer mitolojisinde de rastlanılır ve yine burada bir kus basrolü oynar .
Karga: Genel olarak Yunan mitolojisinde ugursuz olarak kabul edilir. Nedeni de; tanrı Apollon’a kötü bir haber getirmesidir. Apollon da bu habere çok kızmıs ve kargayı lanetlemistir. O zamana degin beyaz renk olan karga, lanetlendikten sonra sonsuza degin siyah bir kus haline gelmistir. Tibet’de kargaların tanrılardan insanlara mesajlar tasıyan elçiler olduklarına inanılır.İskandinav mitolojisinde kargalara tanrısal nitelikler yüklenir. _skandinav tanrı Votan yanında daima iki karga gezdirir ve onlardan hiç ayrılmaz Ayrıca Keltlerin bazı kollarında kargaya tapılır . Alaska’daki Eskimoların inancına göre ise ilk canlı yaratık kargadır. Karanlıkta duran bu karga, bir gün kendi bilincine varır ve ardından agaçlar dikip insanı yaratır .
Güvercin: Günahsız insanların ruhu olduguna inanılır Beyaz renginden dolayı askın ve barısın sembolüdür. Antik Mısır’da güvercinlerin dört bir yana dogru salınmasının ülkeye ve tanrılara iyi haberler getirecegine inanılmıstır. Halk güvercinlere saygı duymus ve sevmistir. Güvercin tanrıça Venüs’e adanmıs olup, Venüs’ün Kythere’de bir tapınagı bulunmasından ötürü “Kythere Kusu” adı verilir.
Kartal: Mısır ve İran geleneklerinde günes tanrısı bir kartal olarak betimlenir. Kartallar sans sembolü olarak görülürler ve Zeus’a kurban edilirler. Kartal bazı durumlarda Zeus’un simgesidir; onun gücünü, zekasını ve kutsallıgını simgeler. Romalılar kartallara “fırtına tasıyıcıları” adını vermistir. Roma _mparatorlugunda hükümdarlar kartalı, güç ve otoritelerinin bir sembolü olarak görmüslerdir. Bir imparator öldügünde, rahip, onun ruhunun ölüm sonrasında yeniden dogdugunu sembolize etmek için bir kartalı salıverir. Navaho kızılderilileri, bu hayvanı en güçlü ve bilge yaratık olarak görür ve en yüksek ideallerinin bir sembolü ve köylerinin koruyucusu olarak kabul ederlerdi. İskandinav mitolojisinde tanrılar tanrısı Votan, bir yerden çıkmak için hemen kartala dönüsür. Yine aynı mitolojiden kuzey gögünün egemeni dev Hrasvelg bir kartal olarak tasarlanır ve fırtınalar onun uçarken kanatlarını çırpmasından meydana gelir. Eski Türklerin dini olan Samanizm’de de kartal kutsallastırılır ve ayrıca Yakut Türklerince kartala tapılır. İlk samanın bir kartal olduguna inanılır. Aynu’larda kartal yaratıcı tanrı olarak kabul edilmistir. İlkel toplulukların çogunda kartal günesin yaratıcısı ya da günesin kendisidir ve onların ölenlerin ruhlarını öbür dünyaya götürdüklerine inanılır. Kartalın gelecekten haber verdigi de düsünülmüstür. Genel olarak kartal, gögün ve kozmolojik güçlerin simgesi sayılmıs, yönetici üstün güçlerle insanlar arasında arabuluculuk yaptıgı varsayılmıstır. Bu nedenlerden ötürü gelismis kültürlerde de genellikle kartalı öldürmek günah sayılmıstır
