Henry Morton Stanley (Henry Morton Stanley Kimdir? - Henry Morton Stanley Hakkıda)
Henry Morton Stanley (d.1841 - ö.1904) Afrika'da keşif yapan ve David Livingstone'u aramakla görevlendirilmiş Amerikan gazeteci.
1841'de Galler'de doğan Stanley'in asıl adı John Rowlands idi.Mutsuz bir çocukluk geçirdi. Çocukluğunda, yetimhanede kaldı. Eline geçen ilk fırsatta kaçtı ve Kuzey Afrika'ya giden bir gemiye kamarot olarak girdi. Orada, 19 yaşındayken New Orleanslı bir pamuk tüccarı tarafından evlat edinildi. Manevi babasına o kadar minnettarlık duydu ki; İngilizAmerikan vatandaşlığına geçti ve manevi babasının adını (Henry Morton Stanley) adını aldı. vatandaşlığından,
Genç Stanley, yeni yurdunda serüvenci bir yaşam sürdü. 1861-65 yılları arasında süregeln Amerikan İç Savaşında önce bir tarafta, sonra diğer tarafta savaştı. Daha sonra da, donanmada görev yaptı. Sonunda, gazeteciliğe yöneldi ve "New York Herald"da yurtdışı muhabirliği görevini aldı. İlk görevi; Afrika'da bulunan ve kendisinden uzun süre haber alınamayan David Livingstone'i bulmak ve bilgi almak oldu. Bunun için Afrika'ya gitti.
Livingstone'u ararken
Stanley, 1871 yılında Zenzibar'a vardığında zaman kaybetmeden 192 taşıyıcı ile en iyi erzaklardan oluşan en pahalı seferlerinden birini hazırlamaya koyuldu. Yorucu yolculuk esnasında Stanley, sıtma hastalığına yakalandı. Hastalık yüzünden iki yardımcısı öldü. Daha sonra ise, yerliler ile çatışmaya girdiler ve ekip büyük zarar gördü. 10 Kasım 1871'de Ujiji'ye ulaştı. Stanley, heyecanlı bir kalabalığın eşliğinde köyün içinden geçtikten sonra hasta ve zayıf düşmüş olan Livingstone'u buldu. Bu duruma çok şaşırmış ama sevinmişti. Livingstone, Stanley'in getirdiği yiyecekler ve ilaçlar sayesinde eski gücüne kavuştu. Birlikte Ujiji Denizi'ne doğru yolculuğa çıktılar. Gölün, kuzey kıyılarını keşfettiler. Burada üç hafta geçirdiler. Tabora'ya vardıklarında ayrıldılar ve Stanley, Zenzibar'a döndü.
Afrika'ya ikinci yolculuk
Stanley, İngiltere'ye döndü. Ancak, Livingstone'a hala erzaklar, ilaçlar ve gerekli araçlar gönderiyordu. Sonunda, Livingstone'un öldüğünü öğrenince çok üzüldü. Ne zamandır Afrika'ya ikinci bir yolculuk yapmak istemesi, kaldığı yerden devam etmek için ikinci yolculuğunu yaptı. 1874'te Ujiji Denizi'nin tamamını haritalamak ve John Hanning Speke'nin yeterince kanıtlayamadığı Nil Nehrinin kaynağını kesinleştirmek üzere büyük bir yolculuğun daha başını çekti. Ekip, nehirlerdeyken vahşi yerlilerin ve Su aygırlarının saldırısına uğradı. Burada birçok adamını kaybetti ama yolculuğunda hız kesmedi. Nihayet Nyanza Gölünün, Nil Nehrinin kaynağı olduğunu ispatladı. Böylece, Speke'in tahmini doğru çıkmıştı.
Kafile, 1876 yılının Ekim ayında Ujiji Denizi'nden ayrıldı. Stanley, bu sefer de Lualaba Nehri boyunca yol almak istiyordu. Yolda savaşçıların saldırısına uğradılar ve tropikal ağaçların arasından yamyamların yaşadığı karanlık, geçit vermez yağmur ormanlarından geçtiler. Bir keresinde, iki yanına da 186 insan kafatasının dizilmiş olduğu bir yoldan geçmek zorunda kaldılar. Lualaba Nehri, Kongo Nehrine döküldüğünden, kafile bu nehirde yol almaya devam etti. Nihayetinde Atlas Okyanusu kıyısındaki Boma'ya vardı. Böylece, Afrikanın keşfedilememiş son nehri de keşfedilmişti. Kafilenin başlangıçtaki mevcut 356 üyesinden geriye yalnızca 114 kişi kalmıştı. Ötekiler ya ölmüş ya da kafileyi terketmişti. Stanley'in üç yakın arkadaşı da yolda ölmüştü.
Son keşif
1887'de Stanley bir kez daha Afrika'ya giderek kıta üzerindeki son yolculuğunu yaptı. Güney Sudan'a, dış dünya ile ilişkisi kesilmiş olan "Emin Paşa" adlı bir Alman kaşifi kurtarmaya gitti. 700 adamdan oluşan kafilesiyle dünyanın en sık vahşi ormanlarını aşmak zorunda kaldı. Bu, Afrika'da yapılmış başlıca keşiflerinin sonuncusuydu. Afrika kıtası, artık gizemli olmaktan çıkmış, Avrupalı güçlerce sömürgelere ayrılmaya başlamıştı. 20. yüzyılın başında, tüm Afrika işgal edilecek ve bu işgaller 70 yıldan uzun sürecekti.
Henry Morton Stanley (d.1841 - ö.1904) Afrika'da keşif yapan ve David Livingstone'u aramakla görevlendirilmiş Amerikan gazeteci.
1841'de Galler'de doğan Stanley'in asıl adı John Rowlands idi.Mutsuz bir çocukluk geçirdi. Çocukluğunda, yetimhanede kaldı. Eline geçen ilk fırsatta kaçtı ve Kuzey Afrika'ya giden bir gemiye kamarot olarak girdi. Orada, 19 yaşındayken New Orleanslı bir pamuk tüccarı tarafından evlat edinildi. Manevi babasına o kadar minnettarlık duydu ki; İngilizAmerikan vatandaşlığına geçti ve manevi babasının adını (Henry Morton Stanley) adını aldı. vatandaşlığından,
Genç Stanley, yeni yurdunda serüvenci bir yaşam sürdü. 1861-65 yılları arasında süregeln Amerikan İç Savaşında önce bir tarafta, sonra diğer tarafta savaştı. Daha sonra da, donanmada görev yaptı. Sonunda, gazeteciliğe yöneldi ve "New York Herald"da yurtdışı muhabirliği görevini aldı. İlk görevi; Afrika'da bulunan ve kendisinden uzun süre haber alınamayan David Livingstone'i bulmak ve bilgi almak oldu. Bunun için Afrika'ya gitti.
Livingstone'u ararken
Stanley, 1871 yılında Zenzibar'a vardığında zaman kaybetmeden 192 taşıyıcı ile en iyi erzaklardan oluşan en pahalı seferlerinden birini hazırlamaya koyuldu. Yorucu yolculuk esnasında Stanley, sıtma hastalığına yakalandı. Hastalık yüzünden iki yardımcısı öldü. Daha sonra ise, yerliler ile çatışmaya girdiler ve ekip büyük zarar gördü. 10 Kasım 1871'de Ujiji'ye ulaştı. Stanley, heyecanlı bir kalabalığın eşliğinde köyün içinden geçtikten sonra hasta ve zayıf düşmüş olan Livingstone'u buldu. Bu duruma çok şaşırmış ama sevinmişti. Livingstone, Stanley'in getirdiği yiyecekler ve ilaçlar sayesinde eski gücüne kavuştu. Birlikte Ujiji Denizi'ne doğru yolculuğa çıktılar. Gölün, kuzey kıyılarını keşfettiler. Burada üç hafta geçirdiler. Tabora'ya vardıklarında ayrıldılar ve Stanley, Zenzibar'a döndü.
Afrika'ya ikinci yolculuk
Stanley, İngiltere'ye döndü. Ancak, Livingstone'a hala erzaklar, ilaçlar ve gerekli araçlar gönderiyordu. Sonunda, Livingstone'un öldüğünü öğrenince çok üzüldü. Ne zamandır Afrika'ya ikinci bir yolculuk yapmak istemesi, kaldığı yerden devam etmek için ikinci yolculuğunu yaptı. 1874'te Ujiji Denizi'nin tamamını haritalamak ve John Hanning Speke'nin yeterince kanıtlayamadığı Nil Nehrinin kaynağını kesinleştirmek üzere büyük bir yolculuğun daha başını çekti. Ekip, nehirlerdeyken vahşi yerlilerin ve Su aygırlarının saldırısına uğradı. Burada birçok adamını kaybetti ama yolculuğunda hız kesmedi. Nihayet Nyanza Gölünün, Nil Nehrinin kaynağı olduğunu ispatladı. Böylece, Speke'in tahmini doğru çıkmıştı.
Kafile, 1876 yılının Ekim ayında Ujiji Denizi'nden ayrıldı. Stanley, bu sefer de Lualaba Nehri boyunca yol almak istiyordu. Yolda savaşçıların saldırısına uğradılar ve tropikal ağaçların arasından yamyamların yaşadığı karanlık, geçit vermez yağmur ormanlarından geçtiler. Bir keresinde, iki yanına da 186 insan kafatasının dizilmiş olduğu bir yoldan geçmek zorunda kaldılar. Lualaba Nehri, Kongo Nehrine döküldüğünden, kafile bu nehirde yol almaya devam etti. Nihayetinde Atlas Okyanusu kıyısındaki Boma'ya vardı. Böylece, Afrikanın keşfedilememiş son nehri de keşfedilmişti. Kafilenin başlangıçtaki mevcut 356 üyesinden geriye yalnızca 114 kişi kalmıştı. Ötekiler ya ölmüş ya da kafileyi terketmişti. Stanley'in üç yakın arkadaşı da yolda ölmüştü.
Son keşif
1887'de Stanley bir kez daha Afrika'ya giderek kıta üzerindeki son yolculuğunu yaptı. Güney Sudan'a, dış dünya ile ilişkisi kesilmiş olan "Emin Paşa" adlı bir Alman kaşifi kurtarmaya gitti. 700 adamdan oluşan kafilesiyle dünyanın en sık vahşi ormanlarını aşmak zorunda kaldı. Bu, Afrika'da yapılmış başlıca keşiflerinin sonuncusuydu. Afrika kıtası, artık gizemli olmaktan çıkmış, Avrupalı güçlerce sömürgelere ayrılmaya başlamıştı. 20. yüzyılın başında, tüm Afrika işgal edilecek ve bu işgaller 70 yıldan uzun sürecekti.
