Takı Yapımında Kullanılan Organik Taşlar By: -o_o-GökhaNur-o_o- Date: March 21, 2012, 01:11:32 PM Mimaride eski camilerimizin, hanlarımızın ve medreselerimizin kapılarında (örneğin taç kapı) kullanılan mukarnas bezemelerinden tutun da geometrik desenlerden fantazi desenlere, mine işlerinden hat, resim veya fotoğrafa kadar birçok farklı malzemenin, objenin ve sanat dalının kombine edilebildiği takılarda en sık kullanılan malzeme şüphesiz pırıl pırıl, envai şekilde ve farklı boyutta ve de rengârenk taşlardır. Takı taşlarının eski tarihlerden beri uğur getirdiklerine, hastalıklardan koruduklarına, bazı hastalıkları iyileştirdiklerine, kötü ruhları ve şanssızlığı kovduklarına ve de tılsımlı veya sihirli olduklarına inanıldığını düşünecek olursak neden bu kadar çok kullanılagelindiğini de daha iyi anlayabiliriz. Bu açıdan bakınca bugüne kadar gelen benzer bir örnek için nazar boncuğunu verebiliriz.
TAKILARDA YARI DEĞERLİ TAŞLAR
Her ne kadar takılarda sıklıkla değerli taşlar kullanılsa da aslında yine yaygın olarak kullanılan yarı değerli taşların isimleri daha az bilinmektedir. Takılarda kullanılan yarı değerli taşların en önemli olanları alfabetik olarak sıralanmış şekilde şunlardır:
Akik taşı (agate veya achat da denmektedir), almandin, akuamarin, amazonit, ametist, aventurin, aytaşı, azurit, ceroit, dumanlı kuvars, elmas, florit, garnet, güneş taşı, havlit, hematit, jasper, kalsedon, kalsit, kan taşı, kaplan gözü, krizokol, krizopras, kunzit, kuvars, kyanit, lal taşı, labrodorit, lapis (veya lapis lazuli), magnezit, malakit, obsidyen, olivin, oniks, opal, pembe kuvars, peridot, pirit, rodok (veya rodok-rozit), rodonit, rutil kuvars, safir, sitrin, sodalit, sugilit, topaz, turkuaz (firuze de denmektedir), turmalin, unakit, yakut, yeşim (jadeit de denilmektedir), yılan taşı, yıldız taşı (avantürin de denmektedir), zirkon ve zümrüttür.
TAKILARDA ORGANİK KÖKENLİ TAŞLAR
İnci, kehribar, mercan ve oltu taşı ise organik kökenli taşlar olarak kabul edilmekte ve takı tasarımında. Organik kökenli taşlardan inci beyaz ağırlıklı tonlara sahip iken kehribar daha ziyade şeffaf ve sarı, açık sarı, altın sarısı, kahverengi ve de kırmızı gibi renk tonlarında bulunmaktadır. Mercan ise pembe, kırmızı, beyaz ve siyah renklidir genellikle.
DEĞERLİ ve ORGANİK TAŞLARIN OLUŞUMU
Yeryüzünün tarihi kadar eski olan değerli taşların, yarı değerli taşların ve organik kökenli taşların oluşumu doğanın bir mucizesi gibidir. Ana malzemesi taş (veya kayaç da denmektedir) olan yerkabuğunda - karada ve denizde - doğadaki mineraller ile (örneğin karbon, alüminyum, silisyum, kalsiyum, magnezyum vb. gibi elementler ile) kimyasal karışımların sonucunda bazen etkileşimle veya fiziksel olarak basınçla, bazen fosilleşmeyle, bazen de kalkerli (kireçtaşı) kabuklar sebebiyle kendiliğinden meydana gelmektedir değerli taşlar.
Takılar için muhteşem bir kaynak teşkil eden bu taşların dünya üzerinde birbirinden farklı yüzlerce cinsleri bulunmakta ve keşfedildikleri zamanlardan beri günümüzde de halen kişisel süs eşyaları, takılar, uğur taşları vb. sebeplerle kullanılmaktadırlar. Yüze yakın renkte ve binlerce farklı tonda bulunan değerli taşlar, yarı değerli taşlar ve organik kökenli taşlar dünyanın her yerinde olduğu gibi ülkemizde de yüzyıllardır kuyumcuların, takı sektörünün, takı tasarımcılarının ve takı sevdalılarının gözdesi olmaya devam etmektedir. Doğada kendiliğinden oluşan bu güzel ve nadide taşlar dayanıklılıkları, kesilebilmeleri, parlatılabilmeleri, güzellikleri, ışığı yansıtmaları, ışığı kırmaları ve nadir bulunmaları gibi özelliklerine göre değerlendirilmektedirler.
