Işaret Dili Öğretiminin Çocuğun Gelişimindeki Önemi By: -o_o-GökhaNur-o_o- Date: March 07, 2012, 10:22:11 PM
Aileler ve Öğretmenler İçin Genel Bilgi 1- Dünyada ve Türkiye’de işitme engelli çocukların yaklaşık %90'ı duyan anne ve babalara doğmaktadır.
2- Özellikle doğuştan ağır işitme kaybı olan (90dB üzeri) ve annesi, babası işitme engelli olmayan çocuklar doğumdan sonraki İLK BEŞ YIL içinde işaret dili öğrenmelidirler.
3- Aksi halde, işaret dilini ya da herhangi bir sözel dili (örneğin Türkçe) öğrenmelerinin yanı sıra normal düşünce, zeka, sosyal ve duygusal gelişimleri de risk altına girmektedir.
İlk 5 yılda işaret dili öğrenmemenin sonuçları 1- Beyin ve nörolojik hücreler arasındaki ilişki diğer çocuklardan geri kalır. (Neville, 1991)
2- Okuma yazma ve öğrenme kapasitesi çok geride (yaklaşık 3üncü sınıf seviyesinde) kalır. (Allen, 1986)
3- İkinci bir dili öğrenmek çok zorlaşır (Mayberry, 1993) (Erken dönemde işaret dili öğrenmemiş işitme engelli bir çocuğun Türkçe'yi öğrenmesi veya okuyup yazması çok zordur).
5- Sosyal ve duygusal gelişimde erken yaşlarda problemler olabilir (örneğin; diğer insanların duygu ve amaçlarını anlamalarında) (De Villiers, 1999) İşitme engellilerin eğitimiyle ilgili varolan önyargıların aksine;
- "Sözel yöntem" ile eğitilen ve işitme kaybı fazla olan çocukların sözel dil öğrenme olasılığı oldukça düşüktür.
- "Dudak okuma"yı öğrenmek işaret dilinin yerine geçemez çünkü pek çok ses ağız içerisinde ve gırtlaktan çıkarılmaktadır.
- Çocuklara işaret dili öğretmek onların sözel dil gelişimini KESİNLİKLE geriletmez.
Neden işaret dili öğretmek sözel dil gelişimini engellemez? - Çocuklar erken yaşta ne kadar fazla dil duyarlarsa o kadar çok dili öğrenebilirler.
- Hatta birden fazla dil (örneğin hem sözel hem işaret) öğrenen çocukların düşünce yapıları da daha çok gelişir.
- Son araştırmalara göre, duyan çocuklara bile işaret dili öğretilmesi sayesinde dil öğrenimi çok daha erken yaşlara çekilebiliyor. (Acredelo & Goodwyn, 1988)
İşitme engellilerin eğitimi için izlenmesi gereken en doğru yol nedir? - Mümkün olduğunca erken ve doğru teşhis (otizm vb. rahatsızlıklarla karıştırılmamalı).
- Eğer anne babalar duyuyorsa, öncelikle hemen kendileri işaret dili öğrenmeli ve çocuklarına sözel eğitimle birlikte işaret dilini de vermeleri gerekmektedir.
- Kendileri öğrenemiyorlarsa bile, çocuklarını işaret dilinin kullanıldığı ortamlara getirmelidirler.
- İşaret dilini öğrenemeyen anne babalar çocuklarıyla iletişimde en azından el ve vücut hareketlerini mümkün olduğunca sık kullanıp, onların da kullanmasını teşvik etmelidirler.
- En azından okul öncesi dönemde (4-6) yaşta işaret dili öğretimi verilmelidir.
Ameliyat (Cochlear Implants ) nasıl bir çözüm? - Cochlear Implant yöntemi bir ameliyatla kulağın koklea kısmına yerleştirilen işitme cihazı sayesinde duyma ile ilgili sinir hücrelerinin harekete geçirilmesidir.
- Ameliyat ne kadar erken yapılırsa sözel dili öğrenme başarısı da o kadar artar. (Robinson, 1998)
- Ameliyattan sonra mutlaka sözlü eğitim uygulanmalıdır.
- Ameliyat herkes için uygun bir çozüm değildir ve ameliyat olan herkesin konuşma olasılığı 100% değildir.
- Böyle bir riski göze almamak için Cochlear Implant olmuş bir çocuğa hem işaret dili hem sözel dil öğretilmelidir.
