Prof. Dr. Nurçin Saka: “Ailelerin çoğu ergenliği âdet kanaması olarak algılıyor. Oysa ki, âdetlerin başlaması nadir durumlar dışında ergenliğin ileri dönemidir''
*** Hâlâ size bağımlı küçük bir çocuk o, hâlâ bebeğiyle oynuyor. 7 yaşında, ancak yaşıtlarından farklı olarak göğüsleri büyümeye başlamış bile... Böyle bir durum karşısında paniğe kapılan ailelerin kafasında şu sorular beliriyor: “Acaba kızım âdet mi görecek? Erken ergenlik mi yaşıyor?... Büyümesi erken mi duracak?”
Ergenliği nasıl tanımlıyorsunuz?
Ergenlik, çocukluktan yetişkinliğe geçiş dönemidir. Ortalama başlama yaşı kızlarda 10, erkeklerde ise 11.5 yaştır. Ergenliğin kızlarda 8 yaşından, erkeklerde 9- 9.5 yaşından önce başlaması erken ergenlik olarak tanımlanır.
Kız çocuklarında âdet kanaması ergenliğin belirtisi midir?
Ailelerin birçoğu ergenliği âdet kanaması olarak algılıyor. Oysa ki âdetlerin başlaması, nadir durumlar dışında, ergenliğin ileri dönemidir. Aileler birçok kez çocuğu âdet gördükten sonra şu soruyu sormaktadır. “Çocuğum daha ne kadar uzayacak?” Ancak bu konuda geç kalınmıştır, zira çocuk en hızlı büyümesini yapmıştır zaten. Yani bir çocuk ergenliğe ne kadar uzun boylu girerse o kadar uzun boylu olacaktır. İlk âdet kanaması ergenlik belirtilerinin başlamasından yaklaşık 2 -2.5 yıl sonra ortaya çıkar.
Ergenlik yaşının düşmesinin sebepleri neler peki?
Ailelerin eğitim düzeyinin artmasıyla birlikte genel sağlık koşullarının, beslenmenin daha iyiye gitmesinin bir sonucu olarak çocuklar daha iyi bir gelişme gösteriyorlar.
Ergenlik yaşının erkene kaymasında besinlerle alınan hormonlar etkili mi?
Çevresel etkiler ergenliğin erkene kaymasında önemli rol oynuyor. Örneğin, endokrin bozucular olarak tanımlanan kimyasal maddelerin insan sağlığı üzerinde etkili olduğu belirtiliyor. Nitekim bu kimyasalların endokrin sisteme etkisiyle erkeklerde inmemiş testis oranında artış, sperm sayısında azalma, testis kanserinde artış olduğu belirtilmektedir. Endokrin bozucuların bir diğer etkisi kızlarda erken ergenlik gelişimidir. Örneğin DDT gibi bir kısım tarım ilaçları, daha iyi bir ürün elde etmek için kümes hayvanları ve büyükbaş hayvanlara verilen östrojenler nedeniyle hormonlarla bulaşmış ürünlerin tüketilmesi başlıca nedenlerdir. Fazla miktarda alınan bitkisel östrojenler (soya sütünde bulunan fitoestrojenler gibi) veya çocuğa uygulanan hormon içeren kozmetiklerin bu tarz etkileri olabilir.
Erken ergenliğin tedavisi var mı?
Bu durum seyrek dahi olsa kız veya erkekte merkezi sinir sistemi, böbrek üstü bezleri, kızlarda overler, erkekte testisler gibi herhangi bir organdaki soruna bağlı olabilir. Tedavi öncesi çocuğun boyu, ağırlığı, kemik yaşı, anne-babaya göre hesaplanan hedef boyu, kemik yaşından hesaplanan öngörülen erişkin boyu değerlendirilmeli, serum hormon düzeyleri ve görüntüleme yöntemleriyle tanıya gidilmelidir.
Altta yatan neden saptandıktan sonra bir pediatrik endokrinolog tarafından çocuğun erişkin dönemde erişeceği boy ve ruhsal durumu göz önüne alınarak nedene yönelik tedavi yapılmalıdır. Ancak sağlıklı yaşam için çocuklar her koşulda doğru beslenmeye yönlendirilmeli ve kararında spor konusunda teşvik edilmelidir.
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: eyucel11 Date: June 03, 2012, 02:31:41 AM
ala ala dogru mu acep :s
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: bellemorte1 Date: June 18, 2012, 09:48:40 PM
evet gerçektende öyle.
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: yeterartık Date: June 27, 2012, 07:23:35 PM
evet ben cok uzunum
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: mrteyb Date: June 29, 2012, 03:28:24 PM
Genetik yapıya göre değişbilir böyle şeyler.
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: bilirsinya Date: October 04, 2012, 09:27:34 PM
teşekkürler sagolasın
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: WhySoSerious Date: October 05, 2012, 12:21:44 PM
Genetik yapıya göre değişbilir böyle şeyler.
Aynen öyleYnt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: cyber518 Date: November 14, 2012, 07:59:22 PM
Ee normal olarak oyle olmasi lazim
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: balyagut Date: November 19, 2012, 01:27:08 PM
Çok normal. Ergenlik fiziksel olarak son gelişim dönemi.. Ergenlik ne kadar uzun olursa çocukta gelişim okdr fazla olur, tabi genetik faktörlerin doğrultusunda. Ergenlik dönemi erken başlayıp kısa sürerse eğer gelişimde okdr az olur.
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: robert_16 Date: January 03, 2013, 11:57:27 PM
endokrin olaylarda çoğu kez kronik rahatsızlıklarda çıkıyormuş sanırım ne derece alakalı bilmiyorum ama...
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: probiyotikler Date: February 18, 2013, 10:02:17 PM
ben ergenlikten önce kısaydım ergenlieğe girince uzadım bidaha da uzamadım:( boyum 1.65 kısa buluyorum keşke 1.70 olsaydı:(
:Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: mrdrmzgl Date: February 27, 2013, 10:10:32 AM
genetik de çok önemli boy konusunda.
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: sebo1971 Date: March 03, 2013, 10:09:58 AM
Toplama Kuralları
Şifalı bitkileri doğadan kendisi toplamak isteyen kişinin en azından, temel botanik bilgilerine sahip olması gerekir. Bu bilgilere sahip olup olmadığını kişinin kendisi de saptayabilir. Bunun için kendine şu soruları sormalıdır:
Aradığım bitkiyi doğada, hiçbir soru işaretine yer bırakmayacak kesinlikle bulabilir miyim?
Bazı bitkilerin zehirli ikizleri olduğunu biliyor muyum?
Zehirli oldukları için ölüm tehlikesine yol açabilecek bitkilerle kendimi tedavi etmeye kalkışmamam gerektiğini biliyor muyum?
Hangi ortamlardan bitki toplayabileceğime, hangi çayırların, tarlaların, orman kıyılarının çevre kirliliğinden etkilenip etkilenmediğine karar verebilir miyim?
Etkin maddelerin en yoğun olduğu zamanda toplayarak, bitkilerin şifalı gücünden en fazla yararı sağlayabilmek için, onları hangi mevsimde, ve günün hangi saatlerinde toplamam gerektiğini biliyor muyum?
Çay hazırlayabilmek için bitkinin hangi organının drog hazırlamaya elverişli olduğunu (çiçek, meyve, tohum, kök, kabuk veya bitkinin tümü) biliyor muyum?
Şifalı bitkileri toplama sırasında genel olarak özen gösterilmesi gereken konuların başında, doğayı koruma kavramı yer almalıdır. Bitkileri planlı bir biçimde toplayınız. Rastladığınız bir bitki kümesinin tümünü toplamayınız ki, bir sonraki mevsimde orada aynı bitkileri yine bulabilesiniz. Çiçeklerini, yapraklarını veya meyvelerini topladığınız ağaçları veya çalı türü bodur bitkileri hırpalamayınız, dallarını kırmayınız. Çayırlara, çimenliklere, çiğneyip ezmeden dikkatle giriniz. İhtiyacınızdan fazla bitkiyi toplamamaya özen gösteriniz. Drog olarak köklerinden yararlanılan bitkilerin soylarının tükenmesine olumsuz katkıda bulunabileceğinizi hiçbir zaman unutmayınız.
Şifalı bitkileri kendisi toplamak isteyen kişi, bilgisizlik veya yanlışlıkla zehirli bitki kullanarak büyük bir sorumluluk altına girebileceğinin bilincinde olmalıdır. Bitki toplamaya yardım eden çocukların sürekli kontrol altında tutulmaları gerekir. Kesin olarak teşhis edemediğiniz bitkileri toplamayınız. Onları, eğer rastlayabilirseniz, güvenebileceğiniz bir şifalı bitki satıcısından, belki de kullanıma çok daha elverişli durumda satın alabilirsiniz!
Şifalı bitkileri toplayabilmek için, onları tanımak gerekir. Eğer onları tanıyorsanız, dikkat etmeniz gereken konular, doğru zamanda, uygun yerde ve gerektiği biçimde toplamaya özen göstermektir. Kazanılmış deneyimlere göre, en başarılı tedavileri, yeni toplanmış taze bitkiler sağlar. Taze bitkiler Şubat sonundan başlayarak Kasım sonuna kadar toplanabilir. Kış için kurutulmuş bitkilerden, pek büyük olmayan bir stok hazırlamak yeterlidir. Bunun için onları en etkili oldukları zamanda toplamaya özen göstermelisiniz.
Çiçeklerde en etkili zaman, çiçeklenme başlangıcında
Yapraklarda en etkili zaman, çiçeklenmeden önce ve çiçeklenme zamanında
Köklerde en etkili zaman, ilkbahar başlangıcında ve sonbaharda
Meyvelerde en etkili zaman, olgunluk zamanıdır.
Elbette, şu özelliklere de özenle dikkat etmek gerekir: Yalnızca sağlıklı, temiz ve haşaratsız (larvasız, kurtsuz ve böceksiz) bitkiler toplanmalıdır. Güneşli günlerde bitkiler sabah erken saatte toplanmalıdır.
Toplama Yapılamayacak Yerler:
Kimyasal gübre kullanılmış veya ilaçlama yapılan bahçeler, tarlalar, çayırlar
Kirli ve mikroplu suların kıyıları, tren yolları, karayolları ve endüstri alanları civarları
Doğayı Koru!
Bitkileri kökleri ile beraber çekip koparmayın ve zarara yol açmayın. Çiçekleri ve yaprakları toplarken bitkileri ezmeyin ve topladığınız bitkileri naylon poşetlere veya cebinize koymayın. Bu durumda bitkiler terlemeye başlar ve kurutulurken kararırlar.
Kurutma ve Saklama
Bitkiler, kurutulmadan önce yıkanmazlar (Kökler hariç).Bunun için Toplama bölümündeki özelliklere uyulması bir zorunluluktur. Eğer bitkileri kendiniz toplamıyor ve hazır kurutulmuş olarak bir yerlerden alıyorsanız yukardaki koşullarda toplanarak kurutulup kurutulmadığından emin olmalısınız. Kurallara uygun olarak toplanan bitkiler ince ince kıyılır temiz bezlerin veya baskısız ve boyasız kağıtların üzerine serpiştirilir ve gölgeli, havadar ve sıcak yerlerde elden geldiğince çabuk kurumaya bırakılır. Köklerde, kabuklarda ve çok sulu bitki bölümlerinde, kurutma için zaman zaman yapay sıcaklık da kullanılabilir. Fakat sıcaklığın 35 dereceyi aşmaması gerekir. Dikkatle yıkanan köklerin kurutulmaya bırakılmadan önce kıyılmaları daha doğru olur.
Ancak, tam anlamı ile kurutulmuş bitkiler kış için saklanabilir. Bu görev için cam kaplar veya ağzı kapanabilir karton kutular idealdir. Plastik kaplar ve teneke kutular kullanılmamalıdır. Kurutulmuş bitkiler ışıktan korunmalıdır. Renkli cam kaplar, örneğin yeşil renkliler en uygun olanlarıdır. Hazırladığınız stok yalnızca bir kış için olmalıdır. Kurutulmuş bitkiler şifalı güçlerini zamanla yitirirler. Her yeni yıl, bize taze bitkiler armağan edecektir
Kaynak:
-
-
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: MeLeK*** Date: March 28, 2013, 02:26:23 AM
kısa girdik maalesef
Ynt: Ergenliğe Uzun Giren Çocuk Uzun Boylu Oluyor By: Uyuzz Date: April 29, 2013, 06:01:36 PM
evet çok dogru haklısınızz
