Haya Nedir? By: dangeraus1 Date: December 20, 2011, 08:35:11 PM Sâdece insana mahsûs olan utanma duygu su, Allahü teâlânın râzı olmadığı çirkin şeyleri yapmaktan sakınma, başkalarının kötülemelerinden korkma, kötü iş yapınca utanma; utanmak, sıkılmak. Dinde hayâ; ALLAH korku su sebebiyle günâh işlemekten kaçınmak demektir. İslâm dîninde hayâ sâhibi olmak üzerinde önemle durulmuştur. Tam bir hayâ sâhibi olmak için Allah’a inanmak, O’nun emir ve yasaklarını öğrenip yapmak ve O’nun azâbından korkmak lâzımdır. Bunun için de din, îmân ve ahlâk bilgilerinin öğrenilmesi ve çocuklara, gençlere öğretilmesi gerekir. Aksi hâlde hayâlarının ve iffetlerinin yok edilmesine sebeb olunabilir. İslâm ahlâkını bildiren temel kitaplarda hayâ konusu geniş olarak açıklanmış ve pekçok şey yazılmıştır. Kısaca bildirildiğine göre hayâ üç çeşittir: Birincisi, Allahü teâlâdan utanmak olup hayânın en kıymetlisi budur. İkinci olarak, Resûlullah’tan (sallallahü aleyhi ve sellem), utanmak gelir. Bu da çok kıymetlidir. Üçüncüsü ise insanlardan hayâ etmektir. Her hususta olduğu gibi hayâ bakımından da peygamber efendimiz bütün insanlardan üstündür. Eshâb-ı kirâmdan Ebû Saîd-i Hudrî hazretleri; “Resûlullah’ın hayâsı, bâkire İslâm kızlarının hayâsından daha çoktur.” buyurarak buna işâret etmiştir. Dört büyük halîfe, diğer Eshâb-ı kirâm ve daha sonra gelen âlim ve velîler de hayâlarının çokluğu ile meşhur olmuşlardır. Ayrıca hayâ sâhibi olmak, asırlar boyunca bütün Müslümanların şiârı olmuştur
