1. Dinamiti keşfeden İsveçli Alfred Nobel savaşa yaptığı kasıtsız katkıdan öyle pişman oldu ki sonraki sene içerisinde insanlığa en büyük katkıyı yapan beş kişiye ödül verme kararı aldı.
2. Nobel’in ilham kaynağı ona ‘ölüm taciri’ adını veren bir Fransız gazetesinde çıkan erken ölüm ilanı olabilir.
3. İsveçli King Oscar Alfred’in yeğeni Emanuel’i hayırseverin vasiyetini değiştirmesi konusunda ikna etmeye çalıştı. Emanuel’i ikna etmek için ‘Bu senin kız kardeşlerine ve erkek kardeşlerine karşı olan görevin. Amcanın birkaç muazzam fikri uğruna çıkarlarınızın çöpe atılmasına göz yumamazsın’ cümlelerini kullandı.
4. Nobel adayları asla açıklanmıyor ve tüm kayıtlar 50 sene boyunca mühürlü tutuluyor.
5. Birinin kendi kendini aday göstermesi imkansız çünkü bu kişi otomatik olarak diskalifiye ediliyor.
6. Fizik kimya fizyoloji ya da tıp alanlarında dağıtılan toplam 508 Nobel bilim ödülünden yalnızca 11 tanesini kadınlar kazandı. Bu 11 ödülün ikisini Marie Curie kazandı. İlkini 1903 senesinde fizik dalında diğerini de 1911 senesinde kimya dalında. Kızı Irene Joliot-Curie de 1935 senesinde kimya ödülünü kazandı.
7. Fizik ve kimya ödüllerinin arka tarafında göğsü açık bir kadın resmi bulunuyor.
8. Curie dışında bir başka kadın daha iki farklı kategoride Nobel kazandı. Linus Pauling 1954 senesinde kimya ödülünü 1962 senesinde de nükleer silah deneylerine karşı verdiği savaş için barış ödülünü elde etti.
9. Pauling aslında üçüncü bir ödül daha kazanabilirdi ancak DNA’nın üçlü bir helezon olduğunu öne sürdü. Nobel ödülü doğru sonuç olan ikili helezonu bulduğu için James Watson Francis Crick ve Maurice Wilkins’e gitti. Bu olay 1962 senesinde yaşandı.
10. Nobel ödüllerinden biri (1926 senesi tıp ödülü) müphem ‘keşfiyle’ Johannes Fibiger’e gitti. Fibiger’in saptamasına göre sıçanlar parazit kurtlarıyla dolu hamam böceklerini yiyerek kanser üretebiliyordu.
11. 1949 tıp ödülü yine tartışmalı bir çıkışla lobotomiyle Antonio Egas Moniz’e verildi. Moniz üzgün bir hastası tarafından vurulup felç edilmişti ve operasyonları itibarını yitirdi.
12. Nükleer füzyonun keşfini sağlayan hesaplamaları yapan fizikçi Lise Meitner’in Nobel Ödülü’ne tam 13 defa aday gösterildiği ancak ödülü hiç kazanamadığı iddia ediliyor.
13. Ortağı Otto Hahn bu çalışması için 1944 senesinde ilk kimya ödülünü kazandı. Bir Yahudi olan Meitner 1938 senesinde İsveç’e kaçarken Hahn Nazi Almanya’sında kaldı.
14. Ancak Meitner Hahn’ın alamadığı bir mükafat aldı. 1992 senesinde 109 numaralı element isimlendirilirken Meitner anısına bu adın meitneryum olmasına karar verildi. Elementi keşfedenler Meitner’in yüzyılın en önemli kadın bilimcisi olduğuna inanıyorlardı.
15. Hiçbir Nobel ödülü almayan bir diğer önemli insan da Gandhi. Suikaste uğradığı zaman barış ödülünü alacağına inanılıyordu.
16. Paul Greengard 2000 senesinde Nobel tıp ödülünü sinir hücresi iletişimindeki keşfi sebebiyle elde etti. Aynı sene New York erkek izci eğlencelerinden birinde yapılan patates çuvalı yarışında da birinci geldi. Tam bir Rönesans adamı değil mi?
17. Helicobakter pilori bakterisinin mide ülserine sebep olduğu hipotezini kanıtlamaya çalışan fizikçi Barry Marshall dairesel mikroplarla dolu bakteri kültürünü içti. İlk başta bunun için onunla dalga bile geçilmişti ama siz de bilim için bu kadar ileri gidebilir miydiniz?
18. Marshall ve çalışma arkadaşı Robin Warren daha sonra 2005 senesinde Nobel tıp ödülünü kazandı. Keşiflerinin başlığı da ‘Helikobakter Pilori Bakterisi ve Gastrit/Peptik Ülser Hastalığındaki Rolü’ oldu. O gülenler hâlâ gülebiliyorlar mıdır acaba?
19. Eğer Nobel ödülünü kazanamıyorsanız Ig Nobel’i deneyin. 1991 senesinden bu yana yapılamayan veya yapılmaması gereken bilimsel çalışmalar için Olanaksız Araştırmalar Yıllıkları tarafından bu ödül verilmekte.
20. Geçen senenin kazananları arasında İngiltere’deki Newcastle Üniversitesi’nden Claire Rind ve Peter Simmons da bulunuyor. İkili Star Wars (Yıldız Savaşları) izleyen bir çekirgenin beynini görüntüledikleri için barış ödülünü kazandı.
