Zambakgiller familyasından güz çiğdemide denir.Diğer adları Morca,Çakal çiğdemi,Katır çiğdemi, Sonbahar nergisi,Kalk git,Var git,Mahrut,Sürincan,İt boğan,Mahmur çiçeği.
10-30 cm boylarında ,soğanımsı yumrulu ,çok yıllık otsu bir bitkidir.20-30 cm uzunluğundaki yapraklar ve meyveler ilkbaharda çıkarken ;morumsu pembe çiçekler yaz sonunda açar; Ağustos –ekim meyve 3 gözlü ve çok tohumludur.Tohumlar 2-3 mm çapında küremsi, kırmızımtırak ,esmer,sert,kokusuz ve acı lezzetlidir.Toprağa haziran temmuz aylarında düşerler.
Acı çiğdemin tohumları tanen sabit yağlar ,şeker ve colchicine ile demecolcine adlı alkoloitler ;yumrumsu yine colchicine ,inolin asporogin,nişasta ve şeker içerir.
Bu tohumlarla yumru kökün ;ağrı kesici ,kabızlık giderici,idrar arttırıcı,terletici etkileri vardır.Romatizma ,gut ve behçet hastalıklarına karşı etkilidir.Halk arasında romatizma ağrılarını dindirmek için cilde dışardan uygulanır.Bunun için bir tutam acı çiğdem tohumuyla iki-üç diş sarımsak birlikte dövülür, ortaya çıkan sulu sulu karışım bir tülbende emdirilir, tülbent ağrıyan yere saılır.Bu işleme bir hafta-on gün devam edilir.
Ağızdan alınması alınması çok tehlikeli olmasına rağmen, tarihin derinliklerinden bu yana çeşitli uygarlıklarda, hekim denetiminde, gut hastalığının tedavisinde acı çiğdemden yararlanılmıştır.Damla hastalığı ya da nikris de denen bu hastalığın ayak başparmağı ya da bilekte ortaya çıkan şiddetli krizine karşı, acı çiğdem oldukça etkilidir.
Günümüz tıp bilimi bu değerli ama tehlikeli eczadan (drog) gerektiği gibi yararlanmaktadır. Ancak dikkat, doz aşılırsa tehlike ortaya çıkmakta,zehirlenme olmaktadır!
