Sarsılmış Bebek Sendromuna Dikkat By: AkoXenSeM Date: February 06, 2010, 07:58:30 PM Ebeveynlerin öfkeyle bebeklerini sallamaları sonucu oluşan sendromda bebeklerin dörtte biri ölüyor hayatta kalanların büyük çoğunluğu ise nörolojik problemli olarak hayatlarını devam ettirmek zorunda kalıyor.
Sarsılmış bebek sendromuna dikkat! Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Fatih Yağmur ''Sarsılmış bebek sendromu'' konusunda Türkiye'de yeterli çalışma olmadığını bu nedenle olayın çoğu zaman hekimler tarafından da teşhis edilemeyerek atlandığını söyledi. Yrd. Doç. Dr. Yağmur genellikle ebeveynlerin öfkeyle bebeklerini sallamaları sonucu oluşan ''sarsılmış bebek sendromu'' olgularının dörtte birinin öldüğünü hayatta kalanların ise büyük çoğunluğunun nörolojik problemli olarak hayatlarını devam ettirmek zorunda kaldıklarını bildirdi.
Avrupa ve ABD'de bu sendromun çok iyi tanınmasına karşın Türkiye'de çok fazla bilinmediğine dikkati çeken Yağmur ''Sarsılmış bebek sendromu konusunda Türkiye'de yeterli çalışma yok. Bu çoğu zaman hekimler tarafından da teşhis edilemeyerek atlanıyor'' dedi. Yağmur söz konusu sendromun anne baba bakıcı ya da bebeğin bakımını üstlenen bireylerin bebeğin sürekli ağlaması sonucu çileden çıkarak bebeği göğsün iki tarafından tutarak ileri geri ve yana yaklaşık 240-260 derece sallaması sonucu ortaya çıktığını belirterek şu bilgileri verdi:
''Sarsılmış bebek sendromu daha çok 1 yaş altı çocuklarda görülmektedir. Bir yaş altı çocuklarda beyin gelişimini henüz tamamlamamış ve kıvam olarak daha yumuşaktır. Aynı zamanda bebeğin boyun kasları yeterince güçlenmemiştir. Sinir hücreleri etrafını bir koruyucu madde gibi saran miyelin kılıf gelişimini tamamlamamıştır. Damar yapısı yeterince sağlamlaşmamıştır. Çocuğun bu özelliklerinden dolayı meydana gelen bir sarsmada beyni ciddi hasarlar görebilmektedir. Bu sarsmalar neticesinde kafa içi kanamalar meydana gelmekte sinir sisteminde kopmalar oluşmakta göz içi kanamalar ortaya çıkmakta kemik kırıkları oluşabilmektedir. Genel olarak bu çocukların dörtte biri ölmekte hayatta kalanlar da ise nörolojik problemler ortaya çıkmakta körlük hidrosefali havale mental gerilik durumları oluşabilmektedir.''
AİLELER FARKINDA DEĞİL Ailelerin bu şekilde çocuklarına zarar verdiklerinin farkında olmadıklarını dile getiren Yağmur şöyle devam etti:
''ABD'de olduğum süre içerisinde çalışmasına katkıda bulunduğum üç ölümlü vakanın üçünde de daha önce gittikleri hekimler sarsılmış bebek sendromunu tanınamayıp başka tanılar düşünerek evlerine göndermiş. Daha sonra bu üç olgu şikayetlerin artması üzerine üniversite hastanesi acil servisine getirildiklerinde çok geç kalınmıştı ve ölüm gerçekleşmişti. Bu olgular ilk gittikleri sağlık merkezinde istismar yönünden şüphelenilip tanı konulabilseydi evine gönderilmeyip gerekli tedavi yapılarak ölümlerinin önüne geçilebilecekti. Daha sonra bu olgular sağlık çalışanlarınca atlanan istismar olguları olarak bilimsel makale olarak yayımlandı.
Yağmur ABD'de ''sarsılmış çocuk sendromuna'' neden olan travmaların yüzde 50'sinin bebeğin öz babası yüzde 25'inin üvey babası ve yüzde 12'sinin öz annesi tarafından gerçekleştirildiğini kaydetti.
Türkiye'de bunun tam tersi olabileceğini dile getiren Yağmur şunları anlattı: ''Çünkü orada annelerin çalışma oranları son zamanlarda babalardan daha fazla bu yüzden babalar genellikle evde çocukları ile kalıyor. Dolayısı ile babaların bebekleriyle geçirdiği süre daha uzun olmakta ve tahammül sınırları zorlanmaktadır. Bizde bu konuda bilimsel çalışma olmamakla birlikte annelerin istismar etme oranlarının daha yüksek olabileceğini düşünmekteyim. Çünkü bizde çocuklarla anneler daha çok vakit geçirmekte bu süreç içerisinde annenin tahammül sınırı zorlanmakta eşinden beklediği yeterli ilgi ve desteği de görememekte sonuçta çocuğuna istemeden de olsa zarar verebilmektedir.''
EBELER EĞİTİM VEREBİLİR ''Sarsılmış bebek sendromu'' konusunda birinci basamakta hizmet veren hekim hemşire ve ebelere eğitim verdiklerini dile getiren Yağmur ebelerin gebelikleri süresince ve doğum sonrası takip ettikleri anne adaylarına bu konuyla ilgili eğitim verebileceklerini söyledi. Yrd. Doç. Dr. Fatih Yağmur sarsılmış bebek sendromunun nasıl önleneceğine ilişkin sözlerini şöyle tamamladı:
Örneğin (Çocuğunuz sürekli ağlıyor. Altını değiştirdiniz susmadı beslediniz susmadı doktora götürdünüz bir şey yok ama hala ağlıyor. Siz çok gerginsiniz birkaç gecedir aynı durum olmakta ve çok yorgunsunuz. Ne yapacaksınız?) Bu süreçte annenin babanın ya da bakıcının bebeğin yanında kalması ona daha fazla zarar verebilir. Bu durumda çocuğu beşiğine bırakın ve odadan çıkın. Ağlasın. Siz yanında kalırsanız daha fazla zarar verebilirsiniz. Hatta siniriniz yatışmadıysa dışarı çıkıp dolaşın. Çocuk odasında ağlasın. 5 dakika ağlaması sizin yanında kalıp kendinizi kontrol edemeyerek yapacağınız bir durumdan daha fazla zarar vermeyecektir.''
