Kadın Olarak Yasal Hakkımızı Biliyormuyuz?
Düzenlenen yeni Medeni Kanunla özlük haklarına kavuşan Kadınlar sahip oldukları yasal hakları yeterince bilmiyor. Kadının bütün olarak sahip olduğu yasal hakları bilmesi, kendi hayatı üzerinde kontrol sahibi olmasını da kolaylaştıracaktır.
Hukuk sistemimiz ve yasalarımız, insanların kolayca anlayabileceği bir şekilde değil de, son derece karmaşık terimlerin kullanıldığı resmi bir dille yürümektedir. Kendi yaşamımızı etkileyecek yasalar hakkında bilgi sahibi olmamamızın baş nedeni budur.
Bu durumdan en çok etkilenenler arasında kadınlar başta gelir. Çünkü kadınların gazete, televizyon ve devlet kurumları gibi çeşitli haber kaynaklarına ulaşmaları erkeklere göre daha zordur.
1 Ocak 2002'de yürürlüğe giren yeni Medeni Kanun ile kadınlar yepyeni haklar kazanmıştır.
Bir kadının bütün bu yasal haklarını bilmesi, kendi hayatı üzerinde kontrol sahibi olmasını kolaylaştıracaktır.
Örneğin, dayağın yasalarca cezalandırılacak bir suç olduğunu bilen bir kadın, kocasından dayak yediği zaman korkup sinmek yerine, polis ya da savcılık gibi makamlara başvurarak bu şiddetin sona ermesini sağlayabilir.
Veya, yeni Medeni Kanuna göre aileyi ilgilendiren konularda son sözün artık erkeğe ait olmadığını bilen bir kadın, kız çocuğunu liseye yollamayıp çalıştırmak isteyen kocasına itiraz etme ve kocasını ikna edemezse mahkemeye gitme imkanına sahiptir.
Çünkü yeni Medeni Kanun'a göre erkek artık ailenin reisi değildir. Kadın ve erkek aile içinde eşittir.
Ya da, yasanın kendisine çalışma hakkı verdiğini, ev dışında çalışmak için kocasından izin almak zorunda olmadığını bilen bir kadın, kocası onu engellerse, hakkını aramayı ve mahkemeye başvurmayı seçebilir.
KADINLAR İSTEDİKLERİ ERKEKLE EVLENME HAKKINA SAHİPTİR
17 yaşından küçük kızların evlenebilmesi için önce kendisinin, sonra anne ve babasının ikisinin de rızası ve hakimin kararı gerekmektedir.
Kadın reşit olsa, yani 18 yaşına gelmiş olsa bile, nikah memuru evlenmeyi isteyip istemediğini sorduğu zaman 'Hayır' diyebilir. Kimse onu 'Evet' demeye zorlayamaz.
Dini nikahın tek başına yasal bir geçerliliği yoktur. Sadece resmi nikahtan sonra yapılabilir (Medeni Kanun 143. Madde). Tek başına veya resmi nikahtan önce yapılması suçtur.
Resmi nikah kıyıldığına dair belgeleri görmeden dini nikah kıyanlar da, kıydıranlar da cezalandırılır (Ceza Kanunu 237. Madde).
Kanunlar önünde başlık parasının hiçbir geçerliliği yoktur. Kadın buna her zaman karşı çıkabilir. 18 yaşını bitirmemiş olsa bile, başlık parası için istemediği birine verildiğini ifade ederek evliliğin feshini isteyebilir.
KADINLARIN BOŞANMADA YASAL HAKLARI NELERDİR?
Evli bir kadın, kocasından ayrı yaşamak istiyorsa başka bir ev tutarak orada yaşayabilir. Kimse onu kocasıyla beraber yaşadığı eve dönmeye zorlayamaz.
Ancak kocası mahkemeden, onu eve davet eden resmi bir yazı gönderip, kadın dönmezse 'terk' nedeniyle boşanma davası açabilir. Ayrı yaşama kararı mahkemede de alınabilir.
Kadın, boşanma nedenlerinden herhangi birine dayanarak ayrılık kararı verilmesi için mahkemeye başvurabilir. Bu takdirde yargıç bir yıldan üç yıla kadar ayrılık kararı verebilir (Medeni Kanun 170. Madde).
Kocasının kusurlu davranışları nedeniyle evden ayrılan ve kocasından ayrı yaşayan bir kadın, bu davranışı yüzünden kusurlu konuma düşmez.
Bu nedenle kendisine boşanma davası açılsa bile, karşı tarafın kusurunu ispat edebildiği sürece haksız duruma düşmeyecektir. Boşanmak istemiyorsa bu davanın reddini de isteme hakkı vardır.
Kadın, kocası tarafından terkedilmesi durumunda boşanmak istiyorsa, Medeni Kanun'un 164. maddesine göre, "terk" bir boşanma nedenidir.
Terkeden taraf boşanmada kusurlu sayıldığı için, boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan kadın, evi terkeden kocası aleyhine nafaka davası açarak yoksulluk nafakası talep edebilir (Medeni Kanun 175. madde).
Eşini evi terketmeye zorlayan veya haklı bir sebep olmaksızın eve dönmesini engelleyen koca da terketmiş sayılır.
Kadın, eşi tarafından hayatına kastedilmesi veya kendisine pek kötü davranılması yada ağır derecede onur kırıcı bir davranışta bulunulması sebebiyle boşanma davası açabilir (Medeni Kanun 162. madde).
Cana kastın içine yaşamsal tehlike doğurabilecek bütün hareketler girer. Pek kötü davranış içine dövmek, eziyet etmek, zorla cinsel ilişki kurmak, ağır hakaretlerde bulunmak gibi pek çok olay ve eylem girebilir.
Kadının, küçük düşürücü bir suç işleyen veya haysiyetsiz bir hayat süren kocasından boşanma hakkı vardır.
Kocasıyla birlikte yaşamanın çekilmez hale geldiğini söyleyerek dava açabilir (Medeni Kanun 163. madde). Bu davada çocuğun velayeti kocasına verilemez.
Kadının kocası tarafından istemediği cinsel davranışlara şiddet kullanılarak zorlanması boşanma nedenidir (Ceza Kanunu 478. madde). Kadın, şiddet kullanıldığını ispat ederse, manevi tazminat da isteyebilir.
Boşanma veya ayrılık durumlarında hakim, hangi tarafın çocuğa daha iyi bakacağına inanıyorsa velayeti o tarafa verir. Bu konuda erkeğin kadından hiçbir üstünlüğü yoktur.
Tam tersine, genelde velayet çocukların annesine verilir. Anne veya babanın yeniden evlenmesi velayetin kaybedilmesini gerektirmez (Medeni Kanun 349. madde).
Boşanma veya ayrılık erkeğin kadına uyguladığı şiddetten kaynaklanmışsa yargıç böyle bir adama çocuk teslim edilemeyeceğine kolay ikna olur.
AİLE İÇİ CİNSEL İSTİSMAR
Türk Ceza Kanunu'nda "Aile İçi Cinsel İstismar" yada "Ensest" ile ilgili özel bir hüküm yoktur. Ancak, Türk Ceza Kanunu'nun 417. Maddesi, cinsel istismar olayının ırza geçmeye kadan gitmesi halinde cezanın yarısı kadar artırılabileceğini belirtir.
Ama bunun da ispatlanması gerekir. İspatlamak için de psikolojik ve fiziksel etkilerin bir doktor veya uzman raporuyla belgelenmesi şarttır.
Toplum merkezlerinde veya benzer kurumlarda çalışan sosyal hizmet uzmanları da tanıyıp takip ettikleri aileler için böyle uzman raporları hazırlayabilirler. Bundan sonra da, bu raporla polis ve savcılığa başvurulur.
KADINA KARŞI ŞİDDET
Aile içi şiddetin, birbirini besleyen ve üreten çeşitli boyutları vardır.
ŞİDDETE KARŞI YASAL HAKLARIMIZ NELERDİR?
KOCASININ ŞİDDETİNE MARUZ KALAN KADIN NELER YAPABİLİR?
Kocası aleyhine ceza davası açabilir. Bunun için ise:
Önce evine yakın bir karakola giderek şikayet etmesi gerekir.
Polis memurları "Nasıl olsa savcılığa gidecek, o yüzden doğrudan oraya başvur" deseler de, karakolda şikayetin tutanağa geçmesinde ısrar edip, imzalatılmak istenen yeri okuduktan ve dolayısıyla söylediklerinin dışında bir şey yazılmadığından emin olduktan sonra tarih ve numarasını alması gerekir.
Karakol, kadını hekime gönderecektir. Bu hekim herhangi bir hekim değildir. Ya hükümet tabibidir yada adli tıptandır. Oradan da rapor almak gerekir.
Bu raporla koca aleyhine ceza davası açılması kadının şikayetine bağlıdır. Eğer kadına uygulanan şiddet uzun bir süre günlük işlerini yapmasına engel olacak bir durum yaratmışsa veya vücudunda kalıcı bir iz bırakmışsa kamu davası açılabilir ve savcı koca aleyhine dava açar (Türk Ceza Kanunu 456. madde).
Aile icinde şiddete maruz kalan kadının kocası aleyhine ceza davası açmak dışında, boşanma davası açmaya, manevi tazminat istemeye, sulh hukuk mahkemesine başvurarak ayrı ikamet etmeye hakkı vardır.
Ayrıca, evlilik insanların cinsel gereksinimlerinin yasalara uygun bir biçimde karşılandığı bir kurumdur. Türk Ceza Kanunu'nda maalesef evlilikte ırza geçme diye bir kavram yoktur.
Ancak cinsel ilişkiye zorlamak amacıyla şiddete başvurulmuşsa Yargıtay Ceza Dairesi bunun suç olduğunu kabul ediyor.
Kadın, kocası tarafından istemediği cinsel davranışlara zorlanması durumunda da şikayette bulunabilir.
Eğer kadın istemediği cinsel davranışlara şiddet kullanılarak zorlanmışsa, boşanma davası açabilir. Şiddet kullanıldığını ispat ederse manevi tazminat da isteyebilir. Ceza Kanununun 478. maddesinde "Aile efradından birine fena muamelelerde bulunan şahıs 30 aya kadar hapsolunur" der.
ŞİDDETE KARŞI KORUMA EMRİ
Kocasını evden uzaklaştırmak için "Koruma Emri" talep edebilir. Bunun için: 17 Ocak 1998'den itibaren yürürlüğe girmiş olan "Ailenin Korunmasına Dair Kanundan yararlanılır (Kanun No:4320) Bu kanun sadece kocanın değil, aynı çatı altında yaşayan herhangi bir aile bireyinin şiddetine maruz kalan kişileri koruma amacını taşıyor.
ŞİDDET YAŞANDIĞINDA KORUMA İSTENEBİLİR
Şiddete maruz kalırsanız, bu kanunu yada diğer bir adıyla koruma emrini nasıl kullanabilirsiniz?
Sizinle aynı çatı altında yaşayan herhangi bir aile bireyinin şiddetine maruz kalırsanız, Karakol, Jandarma, Savcılık veya Sulh Hakimliği makamlarından bir tanesine başvurarak koruma kararı aldırabilirsiniz.
Bu başvuruyu komşularınız, yakınlarınız ve akrabalarınız da yapabilir. Başvuruyu telefonla veya şahsen yapabilirsiniz. Başvuru için şikayet tutanağı yada doktor raporu gibi herhani bir evrağa ihtiyacınız yoktur.
Koruma emri, başvurudan hemen sonra ve tanık ya da şiddet uygulayan kişi dinlenmeden karar bağlanır. Ayrıca, yaşadığınız şiddeti veya şiddete uğrama ihtimalinizi kanıtlamak zorunda değilsiniz. Yapılan başvurular harca tabi değildir; yani herhangi bir mahkeme masrafı ödemeniz gerekmiyor.
Koruma emri mahkeme kararıyla alınır. Yaşadığınız şiddet nedeniyle evden ayrılmış ve başka bir ilde yaşıyor olsanız bile, yaşadığınız ildeki mahkemeye bu kararın alınması için başvurabilirsiniz. Koruma emri aşağıdaki bazı tedbirleri içerebilir.
Mesela, şiddeti uygulayan kişinin:
Beraber yaşanan evdeki diğer kişilere karşı şiddete veya korkutmaya yönelik davranışlarda bulunması yasaklanabilir.
TEDBİR NAFAKASI KARARI ALDIRILABİLİR
Beraber yaşanan evden uzaklaştırılarak, bu evin diğer eşe ve varsa çocuklara verilmesi kararı alınabilir ve diğer eş ve çocukların oturmakta olduğu eve veya işyerlerine yaklaşması yasaklanabilir.
Şiddet uygulayan eşin evden uzaklaştarılmasına karar verilmişse, hakim diğer eşe ve çocuklara tedbir nafakası ödenmesi kararı da alabilir.
Beraber yaşanan evdeki diğer kişilerin eşyalarına zarar vermesi yasaklanabilir. Birlikte yaşanılan evdeki diğer kişileri iletişim araçlarıyla rahatsız etmesi, örneğin eve veya işyerine telefon etmesi yasaklanabilir.
Beraber yaşanan evde silah ve benzeri araçlar varsa bunların zabıtaya teslim edilmesi kararı alınabilir.
Alkollü veya uyuşturucu herhangi bir madde kullanmış olarak beraber yaşanan eve gelmesi, veya beraber yaşanan evde bu maddeleri kullanması yasaklanabilir .
Ynt: Kadın Olarak Yasal Hakkımızı Biliyormuyuz? By: saklı düşlerim Date: March 11, 2008, 08:48:55 PM
payLaşım için saqoL
Ynt: Kadın Olarak Yasal Hakkımızı Biliyormuyuz? By: By.CeZa Date: March 14, 2008, 12:37:48 PM
yok sizin hakkınız filan çünkü hakkı erkek ismidir heüheüüe..
Ynt: Kadın Olarak Yasal Hakkımızı Biliyormuyuz? By: ebru_cq Date: March 14, 2008, 07:12:48 PM
PAyLAşım iÇİN saOL cnmm=))
Ynt: Kadın Olarak Yasal Hakkımızı Biliyormuyuz? By: BbuSHhHeE Date: March 16, 2008, 02:07:06 PM
paylaşım için tşkler
Ynt: Kadın Olarak Yasal Hakkımızı Biliyormuyuz? By: LadyEsmer Date: April 14, 2008, 07:45:31 PM
yok sizin hakkınız filan çünkü hakkı erkek ismidir heüheüüe..
koptum buna yaaaa
