"Bugünkü Türkçemizle:
"Al Er Tunga, Türk Beyleri içinde adı ve kutsallığı bilinen ve tanınan bir yiğit idi; geniş
bilgisinin yanında sayılamayacak kadar çok fazileti vardı; bilgiliydi; anlayışlıydı, meziyetleri
çoktu."
Alp Er Tunga Destanı hakkındaki bilgilerin en önemli
kaynağı Divan-ı Lügat-ı Türk' tür. Milattan sonra onbirinci yüzyılda Kaşgarlı Mahmut
tarafından yazılan bu eserde, Destanın, büyük bir ihtimalle son kısımlarına aid bir ağıt (sagu)
yazılı olarak verilmekredir.
Bu Türk Beylerind atı belgülük,
Tunga Alp Er idi
kutı belgülük,
Bedük bilgi birle öküş erdemi,
Biliglig ukuşlug budun ködremi,
Tacikler ayur anı Afrasyab,
Bu Afrasyap tutdı iller talab.
Bugünkü
Türkçemizle: "Al Er Tunga, Türk Beyleri içinde adı ve kutsallığı bilinen ve tanınan bir yiğit
idi; geniş bilgisinin yanında sayılamayacak kadar çok fazileti vardı; bilgiliydi; anlayışlıydı,
meziyetleri çoktu. İranlılar ona, Afrasyab adını vermişlerdi. Afrasyab "dünyaya
hükmetti" anlamına gelen bu ağıttan, Alp Er Tunga' nın, İranlılar arasında da çok iyi
bilindiği anlaşılmaktadır.
Alper Tunga babasının öğüdünü tutmuş ve o zaman güçlü bir
ülke olan İran' a savaş açmıştır. Selvi gibi uzun boylu, kolları ve göğsü aslan misali
kuvvetli ve fil kadar güçlü bir yiğitti, İranlıları yendi. İran hükümdarını esir aldı.
İran
ülkesinde bir çok padişahlıklar bulunuyordu. Bunlardan biri de kabil Padişahlığı idi ve başında
da Zal adlı biri vardı. Kabil Padişahı Zal, Alp Er Tunga' nın elinde esir olan İran
Hükümdarını kurtarmak için Turan ülkesine yürüdü. Alp Er Tunga' yı yendi ama
hükümdarını kurtaramadı. Zaman geçti. İran ülkesine hükümdar olan Zev de öldü. Bunu fırsat
bilen Alp Er Tunga İran' a bir daha savaş açtı. O zamana kadar Zal da yaşlanmıştı.
Kendi yerine, Alp Er Tunga' ya karşı oğlu Rüstemi yolladı. Halen Anadolu' da da
Zaloğlu Rüstem adıyla meşhur olan halk kitaplarında Zaloğlu Rüstem adıyla meşhur olan halk
kitaplarında Zaloğlu Rüstem ile Arap Üzengi cengi diye hikayeleri anlatılan bu ünlü İran
kahramanı ile Alp Er Tunga arasında sayısız savaşlar oldu. Savaşların çoğunu Rüstem kazandı
bir kısmını Alp Er Tunga kazandı. (Şehname İran destanı olduğu için bunu tabii görmek
lazımdır)
Savaşlar devam ederken, İran' ın hükümdarı bulunan Keykavus, oğlu
Siyavüş' ü ve Zaloğlu Rüstem' i gücendiröişti. Gücenmenin sonucu olarak
şehzade Siyavüş kaçıp Alp Er Tunga' ya sığındı. Orada uzun zaman kaldı, hatta Türk
yiğitlerinden birinin kızıyla evlendi, Keyhüsrev adında da bir oğlu oldu.
Keyhüsrev
büyüyünce, İranlılar onu kaçırıp hükümdar yaptılar. Keyhüsrev Zaloğlu Rüstem' i hoş
tutup, gönlümü aldı ve Alp Er Tunga' nın üzerinde hoş tutup, gönlünü aldı ve Alp Er
Tunga' nın üzerine gönderdi. Yine bir çok savaşlar oldu. Çoğunda Alp Er Tunga yenildi.
Ve en sonunda Alp Er Tunga iyice yoruldu, ordusu dağıldı, askeri kalmadı. Tek başına dağlara
çekildi. Orada, bir mağarada kendi halinde yaşadı. Fakat günün birinde izini keşfedip yerini
buldular. Alp Er Tunga suya atlayıp kurtulmak istedi; fakat daha önce davranan İran askerleri
yetişip saldırdılar. Yiğitçe döğüştü ama ihtiyardı, yorgundu, tek başınaydı. Öldürdüler.
Milattan önce yedinci yüzyılda en güçlü ve en hakim devrini yaşamış olan bu Türk
İmparatorluğunun hakanı ise Alp Er Tunga' dır.
KAYNAK: Türk
Destanları-M.Necati Sepetçioğlu
Sayfa:104,105,106,107
MOD İLAVESİ :
Ünlü türk alimi ve dilbilimcisi Kaşgarlı Mahmud'un Alp Er Tunga ile ilgili dizelerini yazmak
istedim. Azeri şarkıcı Araz Alses bu dizeleri çok güzel türkü haline geitrmiştir.
Alp
Erong-a öldi mi Alp ( yiğit )Ertonga öldü mü
Issız ajun kaldı mu Kötü Dünya kaldı mı
Ödhlek öçin aldı mı Felek öcün aldı mı
Emdi yürek yırtılır Şimdi yürek yırtılır ( parçalanır,
atö )
Ynt: ALPER TUNGA DESTANI By: Rizeli_Handsome Date: January 26, 2008, 01:34:41 PM
ßunu ßiliyoRum . €line sağlık . qü$el payla$ım .
Ynt: ALPER TUNGA DESTANI By: GaMZeLiM Date: January 26, 2008, 01:40:53 PM
sağoL.
Ynt: ALPER TUNGA DESTANI By: By.CeZa Date: April 16, 2008, 05:36:27 PM
paylaşım için sağol..
Ynt: ALPER TUNGA DESTANI By: foreverock Date: April 25, 2008, 08:25:59 PM
biliodum ama içeriğini okumadım tşkr...
Ynt: ALPER TUNGA DESTANI By: XxX_ebrush_XxX Date: May 24, 2008, 03:19:47 PM
TşkLR.
Alper Tunga Destani By: Mesut19o7 Date: July 13, 2008, 02:18:52 AM
teşekkürler
Ynt: Alper Tunga Destani By: dreamily Date: August 17, 2008, 12:27:35 AM
emeğine sağlık
Ynt: Alper Tunga Destanı By: DjBaHaNe07 Date: July 22, 2009, 12:40:12 AM
emeğine sağlık teşekkürler
Ynt: Alper Tunga Destanı By: CeRos Date: July 23, 2009, 02:46:40 AM
Okumuştum Bunu En Alttakini
Okuldayken Edebiyat Kitabında Vardı Tşkler Ynt: Alper Tunga Destanı By: ×[BLack RoSe]× Date: July 31, 2009, 05:52:19 PM
çok işledk bu konuları
Ynt: Alper Tunga Destanı By: EmpaThy Date: July 28, 2011, 10:36:24 AM
TeşekkürLer, emeğine sağLık.
Ynt: Alper Tunga Destani By: Liza Date: August 03, 2012, 11:55:45 PM
Konu için teşekkürler.
Ynt: Alper Tunga Destanı By: fromrose2 Date: November 23, 2013, 06:53:48 PM
tesekkur ederım
Ynt: Alper Tunga Destanı By: AKDOĞAN Date: February 14, 2014, 10:03:05 PM
elinize sağlık
