Yetenek günümüzün en önemli değerlerinden biri. Yetenek avına çıkan kurumların en büyük sıkıntısı ise yetenekli çalışan bulmak. Üstelik araştırmalara göre önümüzdeki 3 yıl boyunca yetenekli çalışan bulmak oldukça zor olacak.

ARANILAN YETENEĞE ULAŞILAMIYOR

Çoğu kurum yetenekleri elde tutmak için çeşitli programlar uygularken, Randstad’ın 32 ülkeyi kapsayan araştırmasına göre elde tutmak bir yana, önümüzdeki üç yıl şirketler yetenekli çalışan bulmakta çok ciddi zorluk yaşayacak

Son yıllarda şirketlerin en büyük problemlerinden biri de yetenekleri elde tutmak. Nitelikli eleman bulmakta zorluk çekeceğini düşünen ve bu nedenle endişelenen şirketlerin büyük kısmı yetenek yönetimi uygulamalarını en üst sıralara aldı. Kurumların bu konudaki endişe duymalarının haklılığını ise insan kaynakları şirketi Randstad’ın yaptığı araştırmanın sonuçları doğruluyor. Zira Randstad’ın üçüncüsünü yayınladığı, "Global İş Dünyası Eğilimleri (Workmonitor)" raporuna göre önümüzdeki üç yıl tüm dünyada nitelikli çalışan bulma sorunu yaşanacak. 32 ülkede 18-65 yaş aralığındaki binlerce çalışan ile yapılan Workmonitor araştırmanın sonuçları, küresel olarak araştırmaya katılanların yüzde 60’ının doğru kişiyi bulmakta zorluk çektiğini ve önümüzdeki yıllarda bu sıkıntının artacağını gösteriyor. Yılda dört kez global iş dünyası eğilimlerini araştıran Randstad, Avrupa, Asya Pasifik ve Amerika kıtalarını içeren, Türkiye’nin de dahil olduğu 32 ülkeyi kapsayan 2012 yılının üçüncü raporunu yayınladı.

Niteliksiz çalışan bile bulunamıyor
Workmonitor üçüncü dalga sonuçlarına göre tüm dünyada çalışanların yüzde 60’ı, işverenlerinin belli işler için doğru kişiyi bulmakta zorluk çektiğini söyledi. Listede Brezilya yüzde 71’lik oranla ilk sırada yer alırken, araştırmada işverenlerin de yaklaşık yarısının yüksek nitelikli eleman bulma sorunu olduğunu ortaya koydu. Halen yüksek eğitimli yeteneklerin çok sayıda var olduğu Yunanistan, İtalya, İspanya ve Danimarka’da bu sorunla işverenlerin yalnızca üçte biri karşılaşıyor. Rapordaki diğer önemli bir bulgu ise Çin, Malezya ve Japonya’daki işverenlerin az beceriye sahip çalışan bulma konusunda da zorlanma başladığını belirtmesi oldu.

Önümüzdeki üç yıl çok önemli
Çalışanların beklenti, eğilim, hassasiyet ve güvenlerini takip edebilmek için 10 yıldır düzenli olarak gerçekleştirilen Workmonitor araştırmasının üçüncüsünde istihdam dünyasının geleceğine ışık tutacak önemli bulguların yer aldığına dikkat çeken Randstad Türkiye Genel Müdürü Altuğ Yaka, "Son yıllarda yüksek niteliklere sahip çalışan bulma konusunda güçlükler yaşanıyordu. Bu araştırmamızda dünyada genelindeki çalışanların ortalama yüzde 47’si önümüzdeki üç yıl yüksek nitelikli çalışan sayısında azalmanın artacağına dikkat çekti. Başta bilişim ve mühendislik olmak üzere önümüzdeki üç yıl boyunca şirketlerin yüksek nitelikli çalışan istihdamı konusunda sıkıntı yaşanacağını gözlemliyoruz. Bunun başlıca nedeni özellikle gelişmiş ülkelerde doğum oranlarının son yıllardaki düşüşü. Emekli olanların sayısındaki artış, yeni kuşağın eğitim tercihlerindeki farklılaşma nitelikli çalışan istihdamını kronik sorun haline getirdi. Rapora göre önümüzdeki üç yılda Hong Kong başta olmak üzere Çin, Hindistan ve Malezya’da yüksek nitelikli eleman ihtiyacının yüzde 70’lere ulaşması öngörülüyor.

Çek Cumhuriyeti, Hollanda ve Danimarka’da bu oranlar yüzde 30’larda seyrederken, yine Çin, Hong Kong ve Hindistan’da yüksek nitelikli çalışan ihtiyacında olduğu kadar az beceriye sahip çalışan bulma konusunda da zorluklar yaşanmaya başlanmış durumda. Türkiye’de ise işverenlerin üçte ikisi bazı pozisyonlar için doğru insan kaynağını bulmakta güçlük çektiklerini belirtiyor. İhtiyaç duyulan iş pozisyonuna göre nitelikli çalışan bulmanın, niteliksiz çalışana daha zor olduğunu düşünüyor. Araştırmaya katılan çalışanların yarısı ise önümüzdeki yıllarda kalifiye insan sıkıntısı yaşanacağını belirtiyor. Dünyadaki bu gelişmelere paralel olarak son dönemdeki eğilimlere baktığımızda birçok şirket insan kaynaklarını yetiştirmek için şimdiden yoğun çalışmalara başladı" açıklamasını yapıyor.

Yetenek sıkıntısı birçok şirket için ciddi sorun. Ancak bunun asıl nedeni doğru planlamanın yapılmaması uzmanlara göre. Türkiye’de bazı yeteneklerde az, bazılarında birçok insan kaynağını olduğunu belirten Baraka Danışmanlık Kurucusu Reha Abi’ye göre bunun temel nedeni mesleki eğitim sisteminin iş dünyasına verdiği elemanlarla ilgili. " Örneğin ihtiyaçtan fazla makine mühendisi ama ihtiyacı karşılamayan mekatronik mühendisi havuzu var. Bankalarda üst düzey yöneticilerin çoğu mühendis kökenli. Asıl sorun, gelişen iş dünyasına paralel olarak yetenek yetiştirilmemesi" diyen Abi, Türkiye’nin stratejik olarak yetenek planlaması yapması gerektiğine dikkat çekiyor. Çoğu kurumun artık kendi akademisini kurduğunu söyleyen Reha Abi, üniversite mezunu insan kaynağının istenilen özelikleri karşılamaması nedeniyle şirketlerin bu kişileri istihdam edip yetiştirdiğini, bunun da maliyeti artırdığını vurguluyor. Bu nedenle Abi’ye göre en önemli konu, yetenek planlaması.

En iyi kariyer fırsatları Hong Kong ve Hindistan’da
Workmonitor araştırmasına göre en iyi kariyer fırsatları ise Hong Kong, Hindistan ve Malezya’da. Kariyer fırsatlarına yatırım konusunda ise farklı görüşler ortaya çıktı. 32 ülkede 18-65 yaş aralığındaki binlerce çalışanın yarıdan fazlası işverenlerin kariyer fırsatlarına olduğu kadar ek staj ve eğitime de yeterli yatırım yaptıklarını belirtti. Bu görüşe farklı olarak işverenlerinin kendilerine yeterli yatırımı yaptığına Japonya, Yunanistan ve Macaristanlı çalışanlar daha az inanıyor. Öte yandan İspanya, Slovakya, Yunanistan ve Macaristanlı çalışanlar, kariyer fırsatına yapılan yatırımların yetersiz olduğunu söyledi. Türkiye’deki çalışanlar arasında yapılan araştırmada ise her 10 işverenden sadece 4’ünün çalışanlarının eğitimine yeterince yatırım yaptığı ortaya çıktı.