Analoji

Analoji, iki farklı şey arasındaki benzerlik(ler)ten hareket edilerek birisi için dile getirilenlerin diğeri için de söz konusu olduğunu ileri sürmektir. Astronomi, antropoloji, psikoloji gibi daha çok benzetmeler yoluyla sonuca gitmek zorunda kalınan bilgi dallarında kullanılan bir problem çözme/sonuca ulaşma yöntemidir. Ulaşılan sonuçlar, gözlem ve deneyle kanıtlanmadıkça ihtimaliyet düzeyinde kalır.
Analojide (benzetme) bilişkinin muhakeme edilmesi gerektiren analoji türüdür. Basit bir diller açıklamak gerekirse

a:b = c:d

ifadesinde belirtilen

kuş:tüy = köpek: ?

ilişkinin kurulmasını gerektirir.
Yapısal teoride benzerliğin kurulması, benzerliğin anlaşılmasını sağlayan kurallarla ilgilidir. Temsil edilen bilginin sözdizimi kuralları bu kurallara bağlıdır. Soyutlanmış yüklemler yerine, üst düzey ilişkilerin kullanılarak yapıldığı plânlamalar tercih edilir.
Pragmatik teori ise analojiyi, amacı doğrultusunda ele alınır. Pragmatik teoride ana etken bir kaynaktan hedefe doğru planırken bilginin amacıdır. Faklı planlamalar gerektirebilir. Bu nedenle kaynak analogtan hedef analoga transfer edilen şeyin ne olduğu çeşitli faktörlerle belirlenir.
Bu yöntemle öğretim 6 aşamada gerçekleşir:

Hedef kavramını tanıtılması
Benzer kavramın incelenmesi
Hedef ve benzer kavram ile ilgili açıklayıcı tanımlamanın yapılması
Benzerliğin ayrıntısının çıkarılması
Benzerliğin uymayan yönünün belirtilmesi
Sonucun çıkarılması