Amper Yasası - Amper Yasası Nedir - Fizik


OERSTED'in elektromagnetizma ile ilgili keşiflerini yaptığı yıl içinde BİOT ve AMPER de aynı denemeleri birbirinden bağımsız olarak tekrarlamışlardır. Bu deneylere dayanarak elektromagnetizmanın önemli olgularından biri olan AMPER YASASI türetilmiştir. Amper yasası, bir akım nedeniyle uzayın herhangi bir noktasında oluşan magnetik akı yoğunluğunun hesaplanmasına olanak verir. Ancak iletkenin basit şekillerinin dışında akı yoğunluğunun kuramsal olarak hesaplanması mümkün değildir. Bu hesaplamalar bazı özel iletken biçimleri için yaklaşıklıkla yapılabilir.

Boş bir uzayda Amper Yasasına göre,



dB = k.I.dL.Sin q / x2 (1)


değerinde magnetik akı yoğunluğu meydana gelir, Şekil 1. Burada dL yarı çapı uzunluğuna göre çok küçük olan iletkenin sonsuz küçük varsayılan parçasının boyu, dB dL den geçen I şiddetinde akımın P noktasında oluşturduğu magnetik akı yoğunluğu, q iletken ekseni ile P noktasını iletkene birleştiren doğru arasındaki açı, k ise birim sistemine bağlı bir sabittir.






Şekil 1 dL akım elemanının oluşturduğu akı yoğunluğunun hesaplanması.

k' nın (SI) deki değeri,



k = m0 / 4p = 10-7



dir. Burada m0 vakumun permeabilitesi olup;

m0 = 4p . 10-7 henry / m (2)



değerindedir. ( 1 ) bağıntısında k'nın değeri yerine yazılırsa Amper bağıntısı magnetik permeabiliteyi de içerecek biçimde yeniden yazılabilir.

dB = m0 . I . dL . Sin q / 4 p x2 (3)

Şekil 1. e sağ el kuralının uygulanması dB akı yoğunluğu vektörünün dL eksenine dik bir düzlem içinde yer aldığını, bu düzlemin yine nO ve nP doğrularının belirlediği düzleme dik olduğunu gösterir.

nOP düzlemi dL elemanının ekseni etrafında dönerse, P noktası bir çember tanımlar. Öyle ki, dB vektörü P'nin her konumunda bu çembere teğettir. Dolayısıyla çember dL elemanından geçen akımın oluşturduğu ve P noktasından geçen bir indüksiyon çizgisini tanımlar.

Teşekkürler.

Teşekkürler..