| 
								|  |  |  | 
 
 AİLE VE ÇOCUK 
 Aile toplumun en küçük oluşumudur. Bireylerin mutlu aileyi oluşturabilmeleri,
 başarılı anne-baba olmanın kriterlerini bilmeleri ile başlar. Her çocuk ayrı bir dünyadır.
 Çocuk yetiştirmek ise en kutsal, en büyük, en zor ve hayat boyu devam ettirilmesi gereken
 en önemli sanattır. Gelecek açısından düşünüldüğünde bu konunun önemi her geçen gün çok
 daha iyi anlaşılmaktadır. Çocuk daha anne karnında iken anne babaların kafasında birçok
 soru işareti oluşur. “Kız mı erkek mi olacak ?” “Sağlıklı doğup büyüyecek mi? “ Ailemizde
 ve günlük hayatımızda nasıl bir değişiklik olacak ?”İleride nasıl bir insan olacak? “Okul
 başarısı iyi olacak mı? Nasıl bir meslek sahibi olacak ?” “Hayatta başarılı olacak mı ?” ve
 buna benzer yüzlerce soru ile çocuğu beklemeye koyulurlar.
 Sağlıklı bireylerin toplum kalkınmasında önemi yadsınamaz bir gerçektir. Bu
 gerçekten yola çıkarak toplumu oluşturan bireylerin fiziksel sağlıkları kadar ruh sağlıklarının
 da önemli olduğu bilinmektedir. Ruh sağlılığı yerinde bireyler kendini tanıyan, yaptıkları
 işlerde başarılı, sosyal yaşantısında iyi iletişim kurabilen mutlu olmanın yollarını bilen
 kişilerdir. Bu özellikleri kazanabilmenin temelinde ise aile vardır. Çocuğun sağlıklı bir
 kişiliğe sahip olması büyük ölçüde model aldığı anne-baba kişilik yapılarına bağlıdır. Anne
 babayı model alan çocuk istenen ve istenmeyen davranışları onlardan öğrenecek ve kendisini
 bu doğrultuda yönlendirebileceklerdir. Çocukların sağlıklı ve mutlu aile ortamlarında
 yetişmiş olmaları onların öğrendikleri bilgileri hayata geçirmelerini kolaylaştıracaktır.
 Bu Modülden edineceğiniz bilgi ve beceriler ile aile yapısı, Çocuk Yetiştirmede dikkat
 edilecek noktalar, ailede Çocuğun yerinin ruh sağlığı üzerinde etkileri, konularında bilgi
 edinecek ve öğrendiğiniz bu bilgileri uygulamalarınızla kullanarak topluma ruh sağlığı
 yerinde bireyler kazandırılmasında katkıda bulunabileceksiniz.
 
 AİLE YAPISI VE ÖNEMİ
 Aile anne-baba ve çocuklardan oluşan en küçük toplumsal kurumdur. Günümüzde
 gelişen ve değişen toplum yapısıyla birlikte aile yapısında da değişim kaçınılmaz olmuştur.
 Hızlı kentleşme ve endüstri alanındaki gelişim aile yapısını da etkilemiştir.
 Özellikle kırsal kesimde geleneklerin ağır bastığı geniş aile tipi yaygındır. Erkeğin
 egemen olduğu bu aile ortamında üretim ve tüketim faaliyetleri hep birlikte yapılır. Geniş
 ailede yetki erkekte, sorumluluk ise kadındadır. Aile düzeni büyüklerin deneyimleri ve
 kararları doğrultusunda kurulur ve sürdürülür. Eşler çocuk eğitimi konusunda tek söz sahibi olmayabilirler.
 Toplumsal eğitim sonucu oluşan çekirdek ailede sorumluluklar tüm aile bireyleri
 arasında paylaşılmıştır. Gerek çekirdek ailede gerekse geniş ailede bireylerin birbirlerine
 karşı görev ve sorumlulukları vardır. Aile sosyal yapısı ile çocuk üzerinde etkilidir. Ailenin
 yasalarla da belirlenen görev ve sorumlulukları vardır. Aile içinde bulunduğu toplumun
 değer yargıların kültürünü, gelenek ve göreneklerini yansıtan, ayrıca kendi içinde özel bir
 düzeni olan, çevresiyle iletişim içerisinde olan bir kurum olarak tanımlanabilir. Aile çocuğun
 ilk sosyal deneyimlerini kazandığı yerdir. Çocukların gelişiminde aile yol gösterici ve
 kuralları öğretici rol oynar. Çocuğun doğru ve yanlışı öğrenmesinde, cinsel kimliğini
 kazanmasında, davranışlarını kontrol etmesinde, ailenin rolü çok büyüktür. Aile içinde yalnız
 anne ve babanın görev ve sorumlukları yoktur. Çocuklar da yaş, cinsiyet, kişilik ve
 yetenekleri doğrultusunda görev almalıdır.
 
 Dengeli, etkili bir sorumluluk paylaşımı ailenin iyi yaşam koşullarına ulaşmasında rol
 oynar. Ailenin oluşmasın’da rol oynayan duygu ve sevgidir. Kadın ve erkek birbirlerini
 sevdikleri için evlenmeye karar verirler. Çocuk sevgisini yaşamak için de anne-baba olmaya
 karar verirler. Sevgiyle büyüyen bireylerin ruh sağlıkları yerinde olur. Sevgi, saygı, hoşgörü
 ve anlayışın hakim olduğu bir ailede büyüyen çocuk kendini ve çevresindekileri seven,
 kendisiyle ve hayatıyla barışık, özgüveni yüksek bir birey olarak yetişir. Uyumlu ve özgür
 bir aile içinde dengeli ve tutarlı ilişkilerle büyüyen çocuk, bir birey olarak yetişkin yaşamına
 ulaşabilir.
 Aile birliğindeki çökme ve çözülmelerin artması toplumsal sorunları da çoğaltır. Bu
 nedenle aile, çocuk ve toplum açısından hem önemli hem de birleştirici rol oynar. Dünya
 üzerindeki bütün ailelerin bir tek, ortak yanı vardır: İnsanlar kim olduklarını ve nasıl bir kişi
 haline geldiklerini aile içinde öğrenirler. Açık ve etkin iletişim mutlu ve huzurlu ailelerin
 ortak özelliğidir.
 
 Evlilikte Uyum
 
 Başarılı anne-baba olma, evliliğin ilk günlerinden itibaren eşler arasında uyumlu
 ilişkiler kurmakla başlar. Eşler öncelikle dengeli ilişkiler kurabilen, evlilikten beklentilerini
 bilen, rollerini bilen, benimseyen bireyler olmalıdırlar. İyi anne-baba olmadan önce iyi eş
 olmanın evliliği başarıya götüreceği unutulmamalıdır.
 Çocuklar uyumlu ve güvenli bir aile ortamında kişiliklerini sağlıklı geliştirme olanağı
 bulurlar. Çocuk anne ve babanın birbirine karşı sevgi ve bağlılığını gördükçe ruh sağlığı
 yerinde bir birey olarak yaşama hazırlanır.
 
 Evlilikte Sağlık
 Çocuk sahibi olmak için temel koşul eşlerin fiziksel ve ruhsal yönden sağlıklı
 olmalarıdır. Evlenecek bireyler hem kendi sağlıkları hem de eşlerinin sağlıkları hakkında
 bilgi sahibi olmalıdırlar. Gelecek kuşakların sağlıklı olabilmesi için genetik yönden uyumlu
 ve sağlıklı olmak çok önemlidir. Kalıtımsal hastalığı olan iki insanın evlenmeleri halinde
 çocuk sahibi olmamaları önerilir. Kalıtımsal faktörler, akraba evliliklerinde çok önemlidir.
 Akraba evliliklerinde kalıtımsal hastalıkların ortaya çıkması kolaylaşır. Özellikle şeker
 hastalığı, zekâ gerilikleri, kan hastalıkları alerji v.b. hastalıkları bulunan akrabaların
 evlenmeleri sağlıklı değildir. Evlilik büyük sorumluluk gerektiren bir kurumdur. Bedensel
 engelli bireylerin çocuk bakımı konusunda zorlanacakları bir gerçektir. Aynı şekilde ruh
 sağlığı yerinde olmayan anne-babaların sağlıklı ve mutlu çocukları yetiştirmeleri de
 beklenemez. Uygun yaşta anne baba olmak da çocuğun, annenin ve babanın sağlığı
 açısından çok önemlidir. Kendine güvenen, sorumluluk alabilen, bağımsız karar veren, örnek
 davranışlarıyla çevresine uyum sağlayan, toplumsal kurallara saygılı olan, ruh ve beden
 sağlığı yerinde olan birey iyi bir eş, iyi bir anne ve baba olabilir.
 
 Evlilikte Duygusal Olgunluk
 Evlenmek için duygusal olgunluğa erişen kişiler, evlendikten kısa bir süre sonra annebaba
 olmak için de duygusal olgunluğa erişebilirler. Özellikle anne olmak için gereken
 sorumlulukları yerine getirebilmek, kadının duygusal yönden güçlü ve olgun olmasını
 gerektirir. Anne ya da baba olmaya hazır olmayan bireylerin, anne baba olmaya zorlanması,
 hem anne-baba hem de çocuk açısından istenilir bir durum değildir. Çocuk sahibi olmak aile
 ve toplum hayatının sürdürülmesi açısından önemlidir.
 
 Eşler Arası İlişkiler
 
 Eş seçimi, kişilerin tüm hayatı boyunca onu etkileyecek en önemli tercihlerden
 birisidir. Evlilik öncesinde çok iyi ilişkiler içinde oldukları halde, evlendikten sonra bunu
 devam ettiremeyen eşler vardır. Eş seçiminde bilinçli seçimin yanında bilinç dışı eğilimlerin
 de etkisi vardır. Evlilik öncesinde romantik duygular içinde bireylerin gerçek kişilikleri
 gizlenebilir. Romantik duygularla, birbirine yeteri kadar tanımadan evlenen bireyler,
 evlendikten sonra gerçek kişiliklerini göstermeye başlarlar. Evliliğin anlamını bilmeyen,
 evlilik sorumluluğunu taşımayan bireylerin bu birliği sürdürmeleri zordur.
 Evlilikte önemli olan kişiliklerdeki ayrılıklar değil, beklentilerdeki ortaklıktır. Eşlerin
 birbirlerini sevmeleri, saymaları, birbirlerine güven duymaları, özenli, duyarlı, hoşgörülü,
 paylaşımcı davranmaları evlilik bağını güçlendirir.
 Aile içi ilişkilerde tartışmaların olması doğaldır. Anlaşmazlıkların ve tartışmaların
 nasıl sonuçlandığı çok önemlidir. İletişim bozukluğundan en fazla çocuklar etkilenir. Çocuk anne ve babasının problemlerini tartışarak olumlu bir şekilde çözdüklerine tanık olunca, ileride kendi yaşamında karşılaşabileceği problemlere hazırlanma fırsatı bulur.Eşler arasındaki ilişkinin çocuklar üzerinde kalıcı etkileri vardır.
 Resim 8: Çocuk sahibi olmak toplum hayatını sürdürmek açısından önemlidir
 Amaç: Aile yapısını ve aile ilişkilerini yansıtan resimleri değişik şekillerde ifade edebilme
 
 |