1925

1925

1925: İlk bacak güzeli - Türkiye'de ilk bacak güzeli seçimine 3 genç kız katıldı. Enise isimli bir kolejli kız birinci oldu.

03 Ocak 1925: Mussolini güçlendi - İtalya'da faşist lider Mussolini bütün yetkileri elinde topladı.

16 Ocak1925: Troçki görevinden alındı - Sovyet savaş komiseri Leon Troçki [trotsky] (1879-1940) görevinden alındı.

11 Şubat 1925: Şeyh Sait İsyanı Bingöl'ün genç ilçesinde Şeyh Sait önderliğinde gerici ve ayrılıkçı bir hareket başladı. Ayaklanma Diyarbakır'a da sıçradı. Asilerle Cumhuriyet ordusu arasında şiddetli çatışmalar meydana geldi.

14 Şubat 1925: Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit (Halit Karsıalan) Paşa (1883-1925) , TBMM'nde Ali Fuat (Cebesoy) ile vuruşması sonucu vefat etti.

16 Şubat 1925: Türk Tayyare Cemiyeti (Türk Hava Kurumu) kuruldu.

18 Şubat 1925: Tarih yazarı Abdurrahman Şerif öldü.

25 Şubat 1925: Dinin politik amaçla suistimal edilmeyeceği hakkında kanun kabul edildi.

03 Mart 1925: Fethi (Okyar) kabinesi istifa etti. İsmet İnönü (1884-1973), 3 Mart'ta Hükümeti kurdu.

04 Mart 1925: Genç Vilayeti’ne (Bingöl’ün bir bölümü) bağlı Piran’da patlak veren gerici ve bölücü Şeyh Sait ayaklanmasının genişlemesi üzerine, Takrir-i Sükun Kanunu çıkarıldı. Hükümete 2 yıl için olağanüstü yetkiler veren bu kanunla ayaklanmaların bastırılması hedeflendi. Yeni İstiklal Mahkemeleri kuruldu. Yumuşak giden süreç birden sertleşti. Suçluları yargılamak üzere, İstiklal Mahkemesi görevlendirildi.

08 Mart 1925: Diyarbakır ve dolaylarında asilerle Türk Silahlı Kuvvetleri arasında şiddetli çarpışmalar başladı.

08 Mart 1925: Cumhuriyet döneminin ilk milli sigorta şirketi olan 'Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi' kuruldu.

12 Nisan 1925: Şeyh Sait yakalandı - Ayaklanmanın elebaşı Şeyh Sait ve arkadaşları yakalandı. Mahkemelerine 27 Mayıs 1925'te başlandı ve 29 Haziran'da Diyarbakır İstiklal Mahkemesi Şeyh Sait ve 46 yandaşını ölüme mahkum etti.

22 Nisan 1925: Yüksek Askeri Şura Kanunu kabul edildi.

25 Nisan 1925: Hindenburg Cumhurbaşkanı - Mareşal Poul von Hindenburg (1847-1934) halkoyuyla Almanya'da cumhurbaşkanı seçildi.

08 Mart 1925: Cumhuriyet döneminin ilk milli sigorta şirketi olan 'Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi' kuruldu.

23 Mart 1925: İlk kez, Alman Havayolları'na ait bir uçakta film gösterimi yapıldı.

30 Mart 1925: Avusturyalı filozof, eğitimci, bilim adamı, sanatçı ve yazar, antropozofitin kurucusu Rudolf Steiner, Basel'de (İsviçre'de) öldü.

31 Mart 1925: Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi kuruldu.

03 Haziran 1925: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Kapatıldı Adnan Adıvar, Rauf Orbay, Kazım Karabekir gibi muhaliflerin kurduğu CHP'den bağımsız ilk siyaset oluşumu Ankara İstiklal Mahkemesince "sakıncalı" bulunup, Takrir-i Sükun kanununa dayanılarak kapatıldı. Böylelikle 'tek parti' anlayışının daha uzun süre terkedilmeyeceği anlaşıldı.

30 Haziran 1925: Diyarbakır İstiklal Mahkemesi'nce bir gün önce idama mahkum edilen Şeyh Sait ile 46 adamı, bugün asıldı.

18 Temmuz 1925: Mein Kampf/Kavgam - Adolf Hitler, yüzyılı etkileyecek kitabı "Mein Kampf/Kavgam"ı yayınladı.

08 Ağustos 1925: Ku Klux Klan kongresi toplandı - Irkçı Ku Klux Klan örgütünün ilk kongresi toplandı.

14 Ağustos 1925: Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk posta pulları tedavüle çıkarıldı.

01 Eylül 1925: I. Tıp Kongresi Ankara'da toplandı.

02 Eylül 1925: Tekke ve türbelerin ve zaviyelerin kapatılmasına, dini kıyafetlere ve memurların başlıklarına ilişkin hükümet kararları yayınlandı. Kararlar üzerine üzerine Sivas’ta ayaklanma oldu. Kurulan İstiklal Mahkemesi, pek çok kişiyi cezalandırdı.

05 Ekim 1925: İlk Cumhuriyet Altını İlk Cumhuriyet Altını İstanbul darphanesinde basıldı.

14 Ekim 1925: Türkiye'nin ilk betonarme köprüsü Menderes nehri üzerinde yapıldı. Köprünün 75 metre uzunluğunda olduğu bildirildi.

17 Ekim 1925: Ankara Tıp Fakültesi açıldı.

05 Kasım 1925: Ankara Hukuk Mektebi açıldı.

23 Kasım 1925: Şuray-ı Devlet (Danıştay) yeniden kuruldu.

25 Kasım 1925: Atatürk Şapka Devrimi’ni Kastamonu konuşmasında açıkladı - Ülke halkını her alanda çağdaş ve uygar düzeye çıkarabilmek için değişiklikler tasarlarken, dış görünüşüyle de bunu vurgulaması gerektiğine inanan Mustafa Kemal Kastamonu'ya yaptığı bir gezide başına şapka giyip, "Buna şapka derler" diye halkı şapka giymeye özendirdi.

25 Kasım 1925: Şapka Kanunu - Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun TBMM’de kabul edildi. Fes, sarık, cübbe, kavuk gibi dinsel simge olabilecek giysiler yasaklandı.

25-30 Kasım 1925: Erzurum, Maraş, Rize ve Sivas'ta gerici gösteriler yapıldı ancak bu gösteriler bastırıldı.

30 Kasım 1925: TBMM kürsüsünün arkasındaki duvara, “Hakimiyet Milletindir” levhası asıldı.

30 Kasım 1925: Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması ve Türbedarlıklarla Bir Takım Ünvanın Yasaklanmasına ve Kaldırılmasına İlişkin Kanunun kabulü.

08 Aralık 1925: Maarif Vekaleti "Türk Birliğini Parçalamaya Çalışan Cereyanlar" üzerine bildiri yayınladı. (Kürt, Laz, Çerkez, Kürdistan, Lazistan adlarının kullanılmaması, bu konularda mücadele edilmesi gerektiği belirtildi.)

16 Aralık 1925: Nafıa Vekili Süleyman Sırrı Bey’in görev süresi doldu.

19 Aralık 1925: Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver’in görevi sona erdi.

20 Aralık 1925: Milli Eğitim Bakanlığı’na M.Necati Uğural atandı.

21 Aralık 1925: Maarif Vekili Hamdullah Suphi TANRIÖVER’in görev süresi doldu. Yerine Mustafa Necati UĞURAL atandı.

21 Aralık 1925: Potemkin Zırhlısı - Dünya sinemasının en önemli filimleri arasında sayılan Sovyet yönetmen Sergei Anzestein'ın "Potemkin Zırhlısı" filmi gösterime girdi.

25 Aralık 1925: Uluslararası takvim ve saat kabul edildi.